Ortadoğu’da yıllardır süregelen istikrarsızlık, bölgesel güvenlik arayışlarını yeniden gündeme taşıdı. Son haftalarda Suriye ile İsrail arasında olası bir güvenlik anlaşması ihtimali, uluslararası diplomasi çevrelerinde tartışılırken, Tel Aviv yönetimi bu konuda net bir mesafe koymayı tercih ediyor.
Uzmanlara göre İsrail’in Suriye ile güvenlik anlaşmasından kaçınmasının birkaç temel nedeni bulunuyor. En başta, İran’ın Suriye’deki askeri varlığı Tel Aviv açısından bir “kırmızı çizgi” olarak görülüyor. İsrail, Tahran destekli milislerin ülkede konuşlanması ve Hizbullah’a verilen lojistik desteğin devam etmesini ulusal güvenliği açısından büyük bir tehdit olarak değerlendiriyor.
Ayrıca, İsrail’in iç politik yapısında da bu konudaki kararları etkileyen ciddi dinamikler mevcut. Netanyahu hükümeti, muhalefetin ve kamuoyunun tepkisini çekecek adımlardan kaçınırken, Suriye ile doğrudan diplomatik temas kurmanın “terörle müzakere” olarak algılanabileceği endişesini taşıyor.
ABD’nin bölgedeki pozisyonu da sürecin bir diğer belirleyici unsuru. Washington yönetimi, Suriye’de Esad rejimine yönelik yaptırımlarını sürdürürken, İsrail’in bu rejimle bir anlaşma imzalaması Amerikan dış politikasına ters düşebilir.
Bölgedeki dengeler açısından bakıldığında, İsrail-Suriye arasında olası bir güvenlik anlaşması sadece iki ülkeyi değil; İran, Rusya, Türkiye ve Lübnan gibi bölgesel aktörleri de doğrudan etkileyebilecek bir gelişme olarak görülüyor.
Uzmanlar, kısa vadede bir anlaşmanın imzalanmasının düşük ihtimal olduğunu ancak diplomatik temasların “arka kapı diplomasisi” üzerinden sürdüğünü belirtiyor. Tel Aviv’in mevcut tutumu, hem bölgesel güç mücadelesi hem de iç politik denge arayışının bir sonucu olarak değerlendiriliyor.