Dünyanın dört bir yanında diasporadaki Uygurlar tarafından çok sayıda Uygurca ana dil okulları kurulu ve uzun süredir ana dilde dersler verilmekte. Ancak ders kitaplarının eksikliği, bu okullarda eğitim alanında büyük bir sorun yaratmakta. Uygur Akademisi Ana Dil Komitesi, bu sorunu çözebilmek ve sistemli bir düzen oluşturabilme adına "Uygur Dili ve Edebiyatı Dersleri" kitap serisini İstanbul'da yayımladı.
UYGUR DİLİ VE EDEBİYATI DERSLERİ
Uygur Akademisi Vakfı Başkanı Dr. Mağfiret Kemal Yunusoğlu ile Ana Dil Komitesi Başkanı Doç. Dr. Rahile Kaşgarlı, 9 Haziran 2024 tarihinde Uygur Akademisi’nde Uygur Türkçesi'nde eğitim veren okulların yöneticileri ve ana dil öğretmenlerine yeni yayımlanan kitap serisi hakkında bilgi verdi.
DOĞU TÜRKİSTAN’DA ANA DİL OKULLARDA YASAKLANDI
Tanıtımda, 5 kitaptan oluşan “Uygur Dili ve Edebiyatı Dersleri” serisinin planlanmasından hazırlanıp yayınlanmasına kadar olan aşamalarda, katılım sağlayan ve destek verenlerin gösterdikleri çabalar takdir edilmekle birlikte, kitabın içeriğinde hangi konulara daha önem verildiği ve karşılaşılan zorluklar anlatıldı. Doğu Türkistan’da ana dilin okullarda yasaklandığı ve kullanım alanının gittikçe kısıtlandığı bu dönemde, diasporadaki Uygur çocuklarının Uygur dili ve edebiyatını öğrenmesinin ne kadar büyük önem taşıdığı ve ana dil öğretmenlerinin omzuna düşen yükün ağırlığına dikkat çekildi.
"UYGUR MİLLİ KİMLİĞİ VE KÜLTÜRÜ HAKKINDA BİLGİ VERECEK"
Kitabın içerikleriyle ilgili tanıtımda şu ifadelere yer verildi:
"Kitaplarda yer alan vatansever metinler ve Uygurlara özgü resimler aracılığıyla Uygur çocuklara, Uygur milli kimliği ve kültürü hakkında bilgi verilecek; aynı zamanda bağımsız düşünebilen, kendine güvenen, cesur, azimli, zihinsel esaretten kurtulmuş, Uygur ruhuna ilham veren nesillerin yetişmesine de katkı sağlanacaktır. Bu ders kitaplarının derlenmesinde anayurtta basılan dil ve edebiyat ders kitaplarının metinleri esas alınmıştır, fakat başka metinler de eklenerek kitapların özgünlük oranı artırılmıştır"
"UYGUR MİLLİ KİMLİĞİNİN, CANLI VE CANSIZ NESNELERİ TANIMA VE DÜŞÜNME SİSTEMİ"
Uygur milli kimliğinin, canlı ve cansız nesneleri tanıma ve düşünme sisteminin, nesilden nesile aktarılan değerlerimizin öğretilmesine özel önem verilmiştir. Metodolojik olarak modern pedagoji biliminin güncel araştırma sonuçları dikkate alınmıştır. Konular, Uygur dilinin özellikleri dikkate alınarak her sınıf öğrencilerinin seviyesine göre düzenlenmiştir"
Kitapların tanıtım aşamasından sonra katılımcıların görüşleri alındı. Uygur ana dil öğretmenleri, uzun zamandır Uygur dili ve edebiyatı eğitiminde materyal eksikliği sıkıntısı çektiklerini ve “Uygur Dili ve Edebiyatı Dersleri” serisinin ihtiyaç duyulan bir dönemde ortaya çıktığını belirtti. Öğretmenler ayrıca kitapları gözden geçirdikten sonra görünüş ve içerik bakımından çok kaliteli bir şekilde hazırlandığı yorumunda bulundu.
Tanıtım sonrası, kitapları diasporadaki ana dil okullarına ve öğretmenlerine ücretsiz olarak dağıtmak üzere okullardaki öğrenci sayılarına göre ihtiyaç listesi hazırlandı.
