İSTANBUL(AA)-ABD ve Rusya'nın Ukrayna konusunda bir araya geleceğine yönelik haber akışıyla küresel piyasalarda risk iştahı arttı. Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Alaska'da yapacağı görüşmede Ukrayna krizini çözmeye odaklanacağını bildirdi.
Alaska ve Arktik'te ABD ve Rusya'nın ekonomik çıkarlarının kesiştiğini vurgulayan Uşakov, büyük projelerin gerçekleştirilmesi perspektifinin görüldüğünü ifade etti.
Uşakov'un açıklamaları sonrasında Rusya-Ukrayna savaşının sona erebileceğine yönelik umutların artmasıyla haftanın ilk işlem gününde Asya borsaları ve endeks vadeli kontratlarda yükselişler görüldü.
ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirimine gideceğine yönelik beklentilerin gücünü korumaya devam etmesi de küresel piyasalardaki risk iştahını destekliyor.
Tarifelere ilişkin haber akışı da takip edilirken, ABD Gümrük ve Sınır Koruma Kurumu belgeleri, iki tür külçe altının ithalatının karşılıklılık esasına dayalı tarifeler kapsamında yer aldığını ve bu ürünlere gümrük vergisi uygulandığını ortaya koydu.
Bu durumun altın piyasasında belirsizlikleri artırmasıyla Beyaz Saray'ın külçe altına yönelik tarifeler konusunda "yanlış bilgilere" açıklık getirmek için yakın zamanda bir başkanlık kararnamesi yayımlamayı planladığı bildirildi.
İsviçre Değerli Metaller Birliği (ASFCMP), iki tür külçe altının ithalatının ABD'nin karşılıklılık esasına dayalı tarifeleri kapsamında olmasının fiziki altının uluslararası akışını olumsuz etkileyebileceğini bildirdi.
ABD'nin bu kararının küresel kıymetli maden piyasasına olası etkileri de takip ediliyor.
Öte yandan ABD Ulusal Perakendeciler Birliği (NRF), yeni tarifelerin uluslararası ticaret üzerindeki baskıyı artırmasıyla ülkenin büyük konteyner limanlarındaki ithalat kargo hacminin bu yıl geçen yıla kıyasla yüzde 5,6 düşmesinin beklendiğini bildirdi.
Fed cephesinde ise Trump'ın bankanın yönetim kurulu üyeliğinden ayrılan Adriana Kugler'in yerine Ekonomik Danışmanları Konseyi Başkanı Stephen Miran'ı aday göstermesi, bankanın yönetiminin daha "güvercin" bir tutum benimseyeceğine dair beklentileri artırdı.
Bu arada, görev süresi gelecek yıl mayıs ayında sona erecek olan Fed Başkanı Jerome Powell'ın yerine kimin geçeceği belirsizliğini korurken, Wall Street Journal'da yer alan bir haberde Trump'ın ekibinin Fed başkanlığı için aday arayışını genişlettiği ve listeye yeni isimlerin eklendiği bildirildi.
Trump, Fed başkanlığı görevi için değerlendirdikleri isimler arasında eski Fed Yönetim Kurulu Üyesi Kevin Warsh ve Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett ile iki kişinin daha olduğunu belirtmişti.
Fed yetkililerinin açıklamaları da takip edilirken, St. Louis Fed Başkanı Alberto Musalem, bankanın hem enflasyon hem de istihdam hedefleri açısından risklerle karşı karşıya olduğunu ve faiz indiriminin uygun olup olmadığına karar verilirken bunlardan hangisinin daha ciddi bir tehdit olarak görüldüğünün değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
Analistler, ABD'de yarın açıklanacak enflasyon verisinin piyasaların odağında bulunduğunu belirterek, açıklanacak verinin ABD ekonomisinin gidişatı ve Fed'in yol haritasına ilişkin daha fazla ipucu vermesinin beklendiğini ifade etti.
Kurumsal tarafta ise Trump'ın Intel Üst Yöneticisi Lip-Bu Tan'ı istifaya çağırması sonrası düşüşe geçen şirket hisseleri, Tan'ın ABD yönetimi ile temas halinde olduklarını açıklaması sonrası toparlanma göstererek yüzde 0,9 yükseldi.
Trump'ın Intel CEO'suna yönelik istifa çağrısı, Cumhuriyetçi Senatör Tom Cotton'un, Intel Yönetim Kurulu Başkanı Frank Yeary'e yazdığı mektupta, Tan'ın Çin ile bağlantılarını sorgulaması gerektiğini söylemesinin ardından gelmişti. Tan, istifa çağrısı üzerine yaptığı açıklamada, gündeme getirilen konuları ele almak ve gerçekleri öğrenmelerini sağlamak üzere ABD yönetimi ile temas halinde olduklarını belirtmişti. Tan'ının bu kapsamda bugün Beyaz Saray'a gitmesi bekleniyor.
Öte yandan Nvidia ve AMD Çin'e çip satışların elde ettiği gelirlerin yüzde 15'ini ABD hükümetine ödemeyi kabul etti.
Bu hafta ABD'de 100 milyar dolarlık yeni yatırım yapacağını ve ülkede yapacağı yatırım tutarının gelecek 4 yıl içinde toplam 600 milyar dolara ulaşacağını duyuran Apple'ın hisselerindeki yükseliş de devam etti. Şirketin hisseleri yüzde 4,2 değer kazandı.
Şirketlerin bilançoları da açıklanmaya devam ederken, Pinterest'in hisseleri, ikinci çeyrek karının beklentilerin altında kalması sonrası yüzde 10,3 değer kaybetti.
Çevrim içi seyahat şirketi Expedia'nın hisseleri ise finansal sonuçlarının ikinci çeyrekte beklentileri aşması ve şirketin yıllık gelir artışına yönelik tahminini yükseltmesinin ardından yüzde 4,1 değer kazandı.
Tüm bu gelişmelerin ardından Dow Jones endeksi yüzde 0,47, S&P 500 endeksi yüzde 0,78, Nasdaq endeksi de yüzde 0,98 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar güne pozitif seyirle başladı.
Bu gelişmelerle, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,28'e çıktı
Bugün 99,3 seviyesini test eden dolar endeksi şu sıralarda cuma günkü kapanışa göre yüzde 0,1 azalışla 98,1'den işlemden işlem görüyor.
Altının ons fiyatı jeopolitik risklerin azalacağına yönelik beklentilerle yüzde 0,6 azalışla 3 bin 376 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı da şu sıralarda önceki kapanışın yüzde 0,1 üstünde 65,9 dolarda bulunuyor.
Avrupa borsaları cuma günü karışık seyretti
Avrupa borsalarında ABD-Rusya arasındaki görüşmelere ilişkin haber akışının etkisiyle Avrupa merkezli savunma şirketlerinin hisselerinin değer kaybetmesi sonrasında cuma günü karışık bir seyir izlendi.
İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) Başkanı Andrew Bailey'nin geçen hafta faiz patikasının "aşağı yönlü" olduğunu ancak bu patikanın gidişatı konusunda gerçek belirsizliklerin de olduğunu belirtmesi de geçen hafta İngiltere tarafında risk algısının artmasına neden oldu.
Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,12 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,06 değer kaybederken, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,56 artarak ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,44 değer kazandı. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne pozitif seyirle başladı.
- Asya borsalarında Güney Kore hariç pozitif bir seyir izleniyor
Asya borsalarında da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Alaska'da bir araya geleceğine ilişkin haber akışıyla alış ağırlıklı bir seyir izleniyor.
ABD'nin Çin'e yönelik gümrük vergilerini ertelemesine ilişkin süre yarın sona ererken, bu sürenin tekrar uzatılabileceğine yönelik beklentiler de masada yer alıyor.
Öte yandan hafta sonu açıklanan verilere göre Çin'de temmuz ayına ilişkin Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yıllık bazda yüzde 3,6 ile beklentilerin üzerinde azaldı. Ülkede Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ise aylık yüzde 0,4 artarken, yıllık bazda değişmedi.
Analistler, Çin'de özellikle imalat sanayi sektöründe deflasyon endişelerinin yoğun bir şekilde görüldüğünü diler getirerek, ülkede bu hafta açıklanacak perakende satışlar ve sanayi üretimi verilerinin ülke ekonomisinin gidişatına ilişkin daha fazla ipucu vereceğini söyledi.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,5, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 değer kazanırken, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,1 değer kaybetti.
Japonya borsasında ise bugün tatil nedeniyle işlem gerçekleşmiyor.
BIST 100 endeksi yükselişle kapandı
Cuma günü alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,15 değer kazanarak 10.972,63 puandan tamamladı.
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise cuma akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,16 yükselerek 12.402,00 puanda işlem gördü.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,11 artışla 40,6528'den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,2 artışla 40,7340'tan işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde sanayi üretiminin takip edileceğini yurt dışında ise veri gündeminin sakin olacağını belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.100 ve 11.200 seviyeleri direnç, 10.900 ve 10.800 puan ise destek konumunda bulunduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
10.00 Türkiye, haziran ayı sanayi üretimi