Dünya genelinde hızla artan obezite, artık yalnızca estetik ya da metabolik bir sorun olarak görülmüyor. Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar, obezitenin görme bozukluklarına ve ciddi göz hastalıklarına zemin hazırlayabildiğini ortaya koyuyor. Göz hastalıkları uzmanları, özellikle uzun süreli ve kontrolsüz kilo artışının, gözün damar ve sinir yapısını olumsuz etkilediğini vurguluyor.
Uzmanlara göre obezite; diyabet, hipertansiyon ve damar hastalıkları üzerinden dolaylı yoldan, bazı durumlarda ise doğrudan göz sağlığını tehdit edebiliyor.
Obezite Göz Sağlığını Nasıl Etkiliyor?
Obezite vücutta kronik inflamasyon, hormonal dengesizlik ve dolaşım bozukluklarına neden oluyor. Bu durum göz dokularına giden kan akışını azaltarak görme fonksiyonlarını zayıflatabiliyor.
Araştırmalar, obezitenin şu mekanizmalarla göz sağlığını etkilediğini gösteriyor:
-
Göz damarlarında daralma
-
Retina hücrelerinde oksijen yetersizliği
-
Göz sinirinde hasar
-
Göz içi basıncında artış
-
İltihabi süreçlerin hızlanması
Bu etkiler, zamanla kalıcı görme kaybına kadar ilerleyebiliyor.
Obeziteyle İlişkili Görme Sorunları
Uzmanlar, obezitenin aşağıdaki göz hastalıklarıyla yakından ilişkili olduğunu belirtiyor:
Diyabetik Retinopati
Obezite, tip 2 diyabet riskini artırır. Diyabetin gözdeki en ciddi komplikasyonu olan diyabetik retinopati, retina damarlarında hasara yol açarak bulanık görme ve körlüğe neden olabilir.
Göz Tansiyonu (Glokom)
Fazla kilo, göz içi basıncının artmasına ve glokom riskinin yükselmesine yol açabilir. Glokom, erken dönemde belirti vermeden ilerlediği için “sessiz körlük” olarak tanımlanır.
Sarı Nokta Hastalığı (Makula Dejenerasyonu)
Obeziteye bağlı oksidatif stres ve damar hasarı, yaşa bağlı makula dejenerasyonunun daha erken başlamasına neden olabilir.
Psödotümör Serebri (Beyin Basıncı Artışı)
Özellikle genç ve obez kadınlarda görülen bu durum, beyin içi basıncının artmasıyla birlikte görme bulanıklığı, çift görme ve ani görme kaybına yol açabilir.
Kuru Göz ve Görme Kalitesi Kaybı
Obezite, gözyaşı kalitesini bozarak kuru göz sendromunu tetikleyebilir.
Bilimsel Bulgular Ne Diyor?
Son yıllarda yayımlanan çalışmalar, obez bireylerde:
-
Görme keskinliğinin daha hızlı azaldığını
-
Retina tabakasının daha ince hale geldiğini
-
Görme siniri hasarının daha sık görüldüğünü
ortaya koyuyor.
Göz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ayşe Demir, “Obezite, göz sağlığını doğrudan tehdit eden ama çoğu zaman fark edilmeyen bir risk faktörüdür” diyerek düzenli göz muayenesinin önemine dikkat çekiyor.
Kimler Daha Fazla Risk Altında?
Uzmanlara göre aşağıdaki gruplar görme bozuklukları açısından daha yüksek risk taşıyor:
-
Uzun süredir obez olanlar
-
Diyabet ve hipertansiyon hastaları
-
Hareketsiz yaşam süren bireyler
-
Sigara kullananlar
-
Ailesinde göz hastalığı öyküsü bulunanlar
Bu kişilerde düzenli göz kontrolleri hayati önem taşıyor.
Göz Sağlığını Korumak İçin Neler Yapılmalı?
Uzmanlar, obeziteye bağlı görme sorunlarını önlemek için şu önerilerde bulunuyor:
-
Sağlıklı ve dengeli beslenme
-
Fazla kilonun kontrollü şekilde verilmesi
-
Düzenli fiziksel aktivite
-
Kan şekeri ve tansiyonun kontrol altında tutulması
-
Yılda en az bir kez göz muayenesi
-
Sigara ve alkol tüketiminden kaçınma
Erken önlem alınması durumunda birçok göz hastalığının ilerlemesi durdurulabiliyor.
Obezite, yalnızca kalp, damar ve metabolizma hastalıklarının değil; aynı zamanda görme bozukluklarının da önemli bir nedeni olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, kilo kontrolünün göz sağlığını korumanın da temel unsurlarından biri olduğunu vurguluyor. Düzenli sağlık ve göz kontrolleri, obeziteye bağlı görme kayıplarının önlenmesinde hayati rol oynuyor.