Ukrayna tahılının dünya pazarına taşınması için adım atıldı. İlk gemi yola çıktı. Peki süreç nasıl işliyor? Ukrayna limanlarında bekleyen kaç gemi var? İkinci sevkiyat ne zaman? Tüm detayları ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar Bengü Türk’e anlattı. Detaylar, Ecem Toplar’ın özel röportajında.
Tahıl krizinin çözümü noktasında Türkiye’de varılan mutabakatın ardından ilk sevkiyat gerçekleşiyor.
Ukrayna’dan yola çıkan kuru yük gemisinin bugün İstanbul’a ulaşması bekleniyor. Denetimlerin ardından Lübnan’a geçmesi bekleniyor. Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar ile sevkiyattaki son durumu anlattı.
Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a söz konusu anlaşmaya varılması noktasında sarfettiği çabalar için teşekkür eden Bodnar, Ukrayna’nın, yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve Odessa limanından gemiyi gönderdiklerini söyledi.
“Ukrayna’da 17 gemi daha bekliyor”
“Ukrayna’da yüklemesi tamamlanan 17 gemi daha var” diyen Bodnar, “Onlar da sevkiyatı bekliyor. “Bu ilk sevkıyatın Ukrayna’nın gıda güvenliğinin tam kapsamlı olarak güvence altına alınmasına vesile olacağını umuyoruz. Diğer yandan anlaşmanın diğer tarafı olan işgalci Rusya’yı takip etmemiz gerekiyor. Rusya ilk günden beri anlaşmayı ihlal etmeye çalıştı. Bildiğiniz üzere Odessa’ya bir saldırı düzenlendi. Aynı zamanda Odessa’ya yakın köyler de sürekli saldırılara maruz kalıyor. Mikolayiv’e de füzeler atılmaya devam ediyor” dedi.
İkinci gemi ne zaman yola çıkacak?
Büyükelçi Bodnar, öncelikle ilk gemiyle ilgili işlemleri tamamlamaları gerektiğini söyleyerek, “Boğazlara girişteki denetim süreci de var. Bildiğiniz üzere bu gemi Lübnan’a gidiyor. Diğer gemilerin de kendi rotaları var ama ağırlıklı olarak onlar da buğday ve mısır yüklü olacaklar. Ukrayna limanlarında bekleyen gemilerin bir kısmı Türk limanlarına varacak. Diğer gemiler ise, Akdeniz bölgesinde bulunan diğer limanlara hareket edecek. En önemlisi söz konusu gemilerin Ukrayna’dan çıkışı değil. Aynı zamanda küresel gıda güvenliğini sağlamamız da bizim için çok önemli bir husus. Rusya ile devam eden savaşa rağmen, Ukrayna uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmeye devam ediyor” ifadelerini kullandı.
Odessa yeni ticaret güzergahı mı?
Bodnar, “Bu görevi tamamen müşterek koordinasyon merkezi üstlendi. Bu hususları dört tarafın da onaylaması gerektiği için henüz söz konusu bilgiyi kamuoyuyla paylaşamıyoruz. Burada önemli olan, ilk gemiyle ilgili tüm işlemlerin işliyor olması ve otomatik bir şekilde devam ediyor olmasıdır” dedi.
“Odessa’ya yeni gemilerin de gelmesini sağlayacağız” diyen Bodnar, “Özellikle deniz taşımacılığıyla ilgilenen şirketlerin de bu güzergahı kullanmalarını umuyoruz. Şuan devam eden süreç sayesinde bu güzergahın güvenli olduğunu anlamalarını umuyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
Denetimin adresi: Türkiye
Müşterek koordinasyon merkezinin gemilerin denetimi ve bakımından sorumlu olacağını söyleyen Bodnar, “Odessa limanına girmek isteyen gemi ya Türkiye’deki limanda ya da Boğaziçi’nde denetime tabii tutulacak. Dört tarafın da katılımıyla, her birinden bir temsilci alarak bir denetim ekibi oluşturulacak. Onlar da söz konusu geminin denetimini gerçekleştirecek” dedi.
Gemiler Ukrayna’ya geri dönecek mi?
“Söz konusu geminin geri dönüp dönmemesi ticari bir konu” diyen Bodnar, “O geminin sahibi karar verecek. Ancak Ukrayna’ya gidecek tüm gemiler sadece Türkiye’de denetime tabii tutulacak. Müşterek koordinasyon merkezi İstanbul’da bulunduğu için söz konusu denetim Türkiye’deki limanlardan birinde ya da boğazlarda yapılacak” ifadelerini kullandı.
Birleşmiş Milletler ve Türkiye ile koordinasyona dikkat çeken Bodnar, “Bu iki tarafla anlaşma imzaladık. Aynı zamanda söz konusu koordinasyon merkezinde Ukrayna temsilcisi olarak yüksek rütbeli askerler yer alıyor. Daha çok deniz kuvvetleri askerleri. Aynı zamanda ulaştırma bakanlığı temsilcileri de var. Yakın zamanda da Ukrayna sınır güvenlik servisinden de bazı temsilcilerin katılmasını bekliyoruz. Söz konusu temsilciler arasında daha önce görüşmelere katılan heyet üyelerinden farklı olarak bilirkişiler ve uzmanlar da yer alıyor.
Tabii ki görüşmelere başlanmadan önce önceden müzakerelere katılan heyetten de destek alındı” dedi.
“Saldırgan devletle yürüttüğümüz bu müzakere sürecindeki Türkiye’nin katkılarından ve arabuluculuk faaliyetlerinden dolayı Türkiye’ye minnettarız” diyen Bodnar, “Mart ayında İstanbul’da gerçekleşen müzakere süreci barışın tesisi noktasında epeyi ümit veriyordu. Rusya, varılan mutabakatlara uymak yerine Donbas’ta saldırmaya devam etti. Rusya’nın Ukrayna topraklarını işgali kabul edilemez bir durum” nitelendirmesinde bulundu.
Rusya’nın Ukrayna topraklarından çekilmemesi durumunda müzakereye devam etmeyeceklerini söyleyen Bodnar, “Rusya, 2014’te onlar topraklarımızın yüzde 7’sini işgal etti. Bu sene yüzde 20’den fazla toprağımızı ele geçirdiler. Herhangi bir ateşkes saldırganın lehine olacaktır. O yüzden bizim için önemli olan topraklarımızı işgalden kurtarmamız ve 1991 yılında tesis edilen sınırlarımıza geri dönmemizdir. Ancak bu şekilde siyasi bir çözüme dönebiliriz. İnanıyoruz ki Türkiye’nin yardımlarıyla barışı yakın zamanda tesis edebileceğiz” dedi.
