Safran çiçeği (Crocus sativus), mor renkli zarif yaprakları ve içinde barındırdığı kırmızı stigmalarıyla dünyanın en pahalı baharatlarından birinin kaynağı olarak bilinir. Ana vatanı Güneybatı Asya olan safran, tarih boyunca hem şifa aracı hem de sofraların gözdesi olmuş, özellikle Osmanlı ve İran mutfağında büyük yer edinmiştir.
Türkiye’de özellikle Kastamonu’nun Safranbolu ilçesi, bu değerli çiçeğin yetiştirildiği önemli merkezlerden biridir. Her yıl sonbaharda açan bu narin çiçek, güneş doğmadan toplanır; çünkü güneş ışığına maruz kaldığında hem rengini hem de etkisini kaybedebilir. Bu nedenle safran üretimi zahmetli, ancak bir o kadar da kıymetlidir.
Safranın tıbbî yönü de en az mutfaktaki yeri kadar önemlidir. Antik dönemlerde uykusuzluk, depresyon, sindirim problemleri ve göz hastalıkları için kullanılmıştır. Modern tıpta ise antioksidan özellikleriyle ön plana çıkar. Aynı zamanda doğal bir boya ve kozmetik ürünlerinde de katkı maddesi olarak kullanılmaktadır.
1 kilogram safran elde etmek için yaklaşık 150.000 çiçek gerektiği düşünüldüğünde, neden “bitkilerin altını” olarak anıldığı daha iyi anlaşılır. Bu nedenle safran sadece ekonomik bir değer değil, aynı zamanda doğaya ve emeğe dayalı bir kültürel mirastır.
Anadolu topraklarında yetişen bu nadide çiçek, geçmişle bugünü birleştiren köprülerden biri olarak karşımıza çıkıyor. Hem aroması hem şifasıyla, safran çiçeği hâlâ gizemini ve değerini koruyor.