Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik kışkırtıcı uygulamalarının Orta Doğu’daki barış umutlarını baltaladığını ve bölgedeki çatışma riskini artırdığını bildirdi.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in bu sabah işgal altındaki Doğu Kudüs'te yer alan Mescid-i Aksa'ya gerçekleştirdiği baskın sert şekilde kınandı.
Açıklamada, “Suudi Arabistan, İsrail işgal hükümetindeki yetkililerin kutsal Mescid-i Aksa’ya yönelik tekrarlanan kışkırtıcı uygulamalarını en güçlü şekilde kınamaktadır” ifadelerine yer verildi.
İsrail’in söz konusu uygulamalarının, uluslararası hukuk ve normlara aykırı olduğu vurgulanarak, bu tür adımların bölgedeki çatışmaları tırmandırdığı belirtildi. Uluslararası topluma, İsrail’in kutsal mekânlara yönelik ihlallerine karşı etkili adımlar atılması çağrısı yapıldı.
Açıklamanın arka planında, fanatik Yahudi örgütlerin geçtiğimiz haftadan bu yana, bugün Süleyman Mabedi’nin MÖ 586 ve MS 70 yıllarında yıkılışının yıl dönümü olarak anılan “Tişa BeAv” günü nedeniyle Mescid-i Aksa’ya baskın çağrıları yapması bulunuyor.
İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Ben-Gvir de, söz konusu çağrılara yanıt vererek bu sabah Mescid-i Aksa’ya bir kez daha polis eşliğinde girdi. Göreve geldiği 2022 sonundan bu yana çok sayıda benzer baskına imza atan Ben-Gvir’in eylemlerine, birçok Arap ve İslam ülkesinden tepki geliyor. Bu tür baskınların İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden önceden onay aldığı bildiriliyor.
Ürdün’ün Rolü
1994 yılında İsrail ile imzalanan Vadi Arabe Anlaşması’na göre, Ürdün Kudüs’teki dini işlerden sorumlu ülke olarak tanınıyor. Anlaşmanın 9. maddesi, İsrail’in Ürdün’ün Kudüs’teki kutsal mekânlardaki mevcut statüsüne saygı göstermesini öngörüyor.
Bu kapsamda Mescid-i Aksa, Ürdün Vakıflar İslami İşler ve Mukaddesat Bakanlığı’na bağlı Kudüs İslami Vakıflar İdaresi’nin himayesinde bulunuyor. Ancak İsrail, 2003’ten bu yana bu idarenin onayı olmaksızın Yahudi grupların polis korumasında mabede girmesine izin veriyor. Statükoya göre fanatik Yahudi grupların Aksa’da ibadet etmesi yasak olsa da, bu kural çoğu zaman ihlal ediliyor.