Klinik Psikolog Hilal Savaş, çocukların deprem gibi travmatik olaylardan yalnızca fiziksel olarak değil, duygusal ve bilişsel düzeyde de derin şekilde etkilendiğini belirterek, “Depremler çocukların oyunlarına, gecelerine, hatta bedenlerine yansır. Bu süreçte ebeveyn tutumu en kritik belirleyicidir” dedi.
Güven Çayyolu Tıp Merkezi’nden Klinik Psikolog Hilal Savaş, yaşanan büyük depremlerin ardından çocuk ve yetişkinlerin ruhsal dünyalarında ortaya çıkan etkileri değerlendirdi. Savaş, özellikle deprem sonrası erken dönemde görülen şok, korku, uyku bozuklukları, içe kapanma ve suçluluk gibi tepkilerin beklenen süreçler olduğunu söyledi. Bu belirtilerin iki haftadan uzun sürmesi veya günlük yaşamı ciddi şekilde etkilemesi halinde profesyonel destek alınması gerektiğini vurguladı.
“Korkmana Gerek Yok” Demeyin, Yanında Olduğunuzu Hissettirin”
Deprem gibi olayların çocukların güven algısını sarstığını belirten Savaş, “Ebeveynler çocuklarını susturmak yerine onlara duygularını ifade etmeleri için alan açmalı. ‘Korkmana gerek yok’ gibi bastırıcı ifadeler yerine, ‘Evet korkmuştuk ama geçti, şimdi birlikteyiz’ gibi güven verici sözler kullanılmalı” dedi.
Çocukların yaşadıkları travmaları oyunlarla ifade edebileceğine işaret eden Savaş, rutinlerin yeniden kurulmasının da güven duygusunu pekiştireceğini ifade etti. “Yemek, uyku, oyun ve okul gibi alanlarda tahmin edilebilirliğin yeniden sağlanması büyük önem taşır. Bedensel temas da çocuklar için güven hissini güçlendirir” diye konuştu.
Psikolojik İyileşme Mümkün
Yetişkinlerin de deprem sonrası bedensel tepkiler verebileceğini söyleyen Savaş, kontrol duygusunun küçük adımlarla yeniden kazanılmasının sürecin önemli bir parçası olduğunu dile getirdi. Mindfulness temelli gevşeme tekniklerinin travma sonrası bedensel düzenleme için etkili olabileceğini belirten Savaş, medya maruziyetinin sınırlandırılması gerektiğinin de altını çizdi. “Bilgi almak yeterli, sürekli haber takibi ise kaygıyı besler” dedi.
Uzman Desteği Gerekebilir
Deprem sonrası çocuklarda gözlemlenen öfke, içe kapanma, okula gitmeyi reddetme, kabuslar ve bedensel yakınmalar gibi belirtilerin iki haftadan fazla sürmesi halinde mutlaka uzman desteği alınması gerektiğini vurgulayan Savaş, “Çocuklar yaşadıkları olaylardan çok, o olaylar sırasında çevrelerinden aldıkları duygusal tonu içselleştirir. Bu nedenle ebeveynin sakinliği, dürüstlüğü ve tutarlılığı çocuğun içsel güvenini yeniden inşa etmesinde en büyük rehberdir” dedi.