Her yıl yaz aylarında Türkiye'nin dört bir yanında çıkan orman yangınları, binlerce hektarlık yeşil alanı küle çeviriyor. Artan sıcaklıklar, kuraklık, insan hataları ve sabotaj ihtimalleriyle birlikte, yangın riski artık sadece bir ihtimal değil, ciddi bir tehdit. Uzmanlar, sadece yangın çıktıktan sonra müdahale etmek değil, yangınların önlenmesi için alınacak tedbirlerin hayati önemde olduğunu vurguluyor.
Neden Bu Kadar Fazla Yangın Çıkıyor?
Orman yangınlarının temel nedenleri arasında:
-
Yüksek sıcaklık ve düşük nem oranı
-
Tarım arazilerinde kontrolsüz anız yakımı
-
Ormanda bırakılan cam şişe, sigara izmariti gibi atıklar
-
Elektrik hatlarındaki arızalar
-
Piknik alanlarında dikkatsizlik
-
Kundaklama ve sabotaj girişimleri
Türkiye genelinde çıkan yangınların %90'ından fazlası insan kaynaklı. Bu da önleyici tedbirlerin önemini artırıyor.
Orman Yangınlarını Önlemek İçin Neler Yapılmalı?
Uzmanlara göre, orman yangınlarını önlemek için alınması gereken bazı temel önlemler şöyle sıralanıyor:
1. Halk Bilinçlendirilmeli
-
Kamu spotları, afişler ve sosyal medya kampanyaları ile vatandaşlara yangın riski anlatılmalı.
-
Okullarda ve köylerde bilinçlendirme seminerleri düzenlenmeli.
2. Girişler Mevsimsel Olarak Sınırlandırılmalı
-
Yangın riskinin en yüksek olduğu Temmuz–Eylül aylarında bazı ormanlara kontrollü giriş yasağı uygulanmalı.
3. Denetimler Artırılmalı
-
Özellikle piknik alanlarında drone ile denetim ve devriye sayıları artırılmalı.
-
Orman içi kaçak yapılaşma ve kontrolsüz tarım faaliyetleri önlenmeli.
4. İhbar Hattı Etkin Kullanılmalı
-
Orman yangını ihbar hattı olan ALO 177, vatandaşlar tarafından aktif olarak kullanılmalı.
-
Şüpheli durumlar hemen bildirilerek zamanında müdahale sağlanmalı.
5. Yangın Söndürme Altyapısı Güçlendirilmeli
-
Hava araçları, su tankerleri ve eğitimli gönüllü ekipler yaygınlaştırılmalı.
-
Köylerde ve yaylalarda ilk müdahale ekipmanları bulunmalı.
Türkiye, son yıllarda orman yangınlarıyla mücadelede drone, uydu görüntüleme sistemleri, termal kameralar ve yapay zekâ destekli erken uyarı sistemleri kullanmaya başladı. Ancak uzmanlar, bu teknolojilerin yerel yönetimler ve köylülerle iş birliği içinde daha etkin hale getirilmesi gerektiğini söylüyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı, orman yangınlarıyla mücadelede halkı da sürece katmak amacıyla “Gönüllü Orman Koruyuculuğu” sistemini yaygınlaştırmayı hedefliyor. Kırsal bölgelerde yaşayanlar, eğitim aldıktan sonra yangınla mücadelede ilk müdahaleyi gerçekleştirebilecek.
Yangınlar çıktıktan sonra kahramanca müdahaleler elbette önemli. Ancak öncesinde alınan küçük bir önlem, binlerce hektar orman alanının ve içindeki canlıların kurtarılmasını sağlayabilir.
Ormanı korumak, sadece devlete ait bir görev değil. Her bireyin sorumluluğu, yaşadığı doğayı korumaktan geçiyor.
