Giderek artan hava kirliliği, dünya genelinde milyonlarca insanın sağlığını tehdit ediyor.
Son yapılan bilimsel araştırmalar ise, doğru beslenmenin solunum sistemi üzerindeki koruyucu etkisini yeniden gündeme getirdi.
Özellikle meyve tüketiminin, hava kirliliğinin neden olduğu akciğer hasarını azaltabileceği bildirildi.
Araştırmadan Çarpıcı Bulgular
İngiltere’deki Cambridge Üniversitesi ile Çin’deki Tsinghua Üniversitesi’nin ortak yürüttüğü geniş çaplı bir çalışmada, 300 binden fazla kişi 10 yıl boyunca takip edildi.
Araştırma sonucuna göre, günde en az iki porsiyon meyve tüketen bireylerde, hava kirliliğine bağlı akciğer fonksiyon kaybı riski %25 oranında daha düşük bulundu.
Bilim insanları, özellikle C vitamini, flavonoid ve karotenoid içeren meyvelerin akciğer dokularını oksidatif strese karşı koruduğunu vurguladı.
Hava Kirliliği Akciğerleri Nasıl Etkiliyor?
Hava kirliliği, özellikle ince partikül maddeler (PM2.5) yoluyla akciğer dokusuna nüfuz ediyor.
Bu partiküller, iltihaplanma, hücre hasarı ve solunum yollarında daralmaya yol açarak astım, KOAH ve akciğer kanseri gibi hastalıkların riskini artırıyor.
Uzmanlar, kirli havaya uzun süre maruz kalmanın akciğer yaşlanmasını hızlandırdığını ve özellikle çocuklar, yaşlılar ile kronik hastalığı olan kişilerde daha ağır sonuçlar doğurduğunu belirtiyor.
Meyvelerin Koruyucu Gücü
Beslenme uzmanı Prof. Dr. Selin Yalçın, meyvelerin hava kirliliğine karşı doğal bir savunma oluşturduğunu söylüyor:
“Portakal, kivi, yaban mersini, nar ve elma gibi meyveler yüksek antioksidan içerikleriyle serbest radikalleri etkisiz hale getirir. Bu da akciğer hücrelerini korur ve dokuların yenilenmesini destekler.”
Yalçın’a göre, özellikle C ve E vitaminleri, beta-karoten ve polifenoller hava kirliliği kaynaklı oksidatif stresi azaltmada kilit rol oynuyor.
Uzmanlardan Tavsiyeler: Günlük Koruyucu Meyve Listesi
Beslenme uzmanları, hava kirliliğine maruz kalan kişilerin günlük diyetlerinde şu meyvelere yer vermesini öneriyor:
-
Portakal ve mandalina: C vitamini deposu; bağışıklığı güçlendirir.
-
Elma: Akciğer dokularını koruyan flavonoidler içerir.
-
Üzüm: Antioksidan resveratrol sayesinde inflamasyonu azaltır.
-
Yaban mersini: Solunum yollarında hücre yenilenmesini hızlandırır.
-
Çilek: Anti-enflamatuar etkiye sahiptir.
-
Kiraz: Akciğerlerdeki oksidatif hasarı azaltır.
Uzmanlar ayrıca meyvelerin taze ve mevsiminde tüketilmesinin koruyucu etkisini artırdığını vurguluyor.
Kentlerde Yaşayanlar Daha Risk Altında
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hava kirliliğini her yıl yaklaşık 7 milyon erken ölüme neden olan küresel bir tehdit olarak tanımlıyor.
Özellikle büyük şehirlerde yaşayan bireyler, egzoz gazları ve endüstriyel kirlilik nedeniyle daha fazla risk altında bulunuyor.
Göğüs hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Mehmet Yurdakul, “Kirlilikten tamamen kaçmak mümkün değil. Ancak sağlıklı beslenme, özellikle meyve tüketimi, vücudun savunma sistemini güçlendirerek zararlı etkileri azaltabilir.” diyor.
Beslenme ile Akciğer Sağlığını Desteklemenin Yolları
Uzmanlara göre yalnızca meyve değil, yeşil yapraklı sebzeler, kuruyemişler, zeytinyağı ve tam tahıllar da akciğerleri destekleyen gıdalar arasında.
Ayrıca sigara kullanımından kaçınmak, yeterli su içmek ve düzenli egzersiz yapmak, akciğer fonksiyonlarını korumada etkili önlemler olarak öne çıkıyor.
Sonuç: Doğal Kalkan Meyveler
Hava kirliliğinin neden olduğu sağlık sorunları giderek artarken, meyveler doğal bir koruma kalkanı sunuyor.
Bilim insanları, meyve ağırlıklı bir diyetin yalnızca akciğerleri değil, tüm solunum sistemini güçlendirdiğini belirtiyor.
Bu nedenle uzmanlar, özellikle şehirlerde yaşayanların her gün en az iki porsiyon meyve tüketmesini öneriyor.
