11 Eylül 2025 Perşembe günü yayımlanan Resmî Gazete’de, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Arazi ve Arsa Düzenlemeleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yürürlüğe girdi. Yönetmelikte yapılan düzenlemelerin ana hatları şöyle:
1. Tanımlar Bölümüne Yeni Maddeler Eklendi
Yönetmeliğin tanım kısmına dört yeni madde eklendi:
- Askı dağıtım cetveli (s): Paylı mülkiyet sistemi çerçevesinde, taşınmazların ada/parsel bilgileri, hisse oranları ve dağıtım süreçlerini içeren ve e-Devlet üzerinden duyurulan cetvel.
- İmar hakkı aktarımı (ş): Özel mülkiyete yapılaşma hakkı tanınamayan taşınmazlarda, ilgili hakların başka parsellerde kullanılmasını sağlayan düzenleme.
- Alıcı parsel (t): İmar hakkı aktarılan parsel.
- Verici parsel (u): Kamu hizmet alanında kalan ve yapılaşma hakkı verilemeyen parsel.
- PARSİD (ü): Parselasyon planlarının e-Devlet üzerinden takip edildiği sistem.
2. Kamu Hizmet Alanlarının Sağlanma Öncelik ve Usulleri
Özel mülkiyet alanlarının kamu hizmetine ayrılması sürecine yönelik usul düzenlemeleri ayrıntılandırıldı:
Arazi ve arsa düzenlemesi, imar hakkı aktarımı veya kamulaştırma/trampa yoluyla kamu malına geçişin sağlanması gibi mekanizmalar netleştirildi. Ayrıca; Mevzuata uygun yapıların bedelli veya enkaz bedeli ödenerek yıkımı, hibe, bağış veya trampa yoluyla yapılan geçişlerde vergi, harç muafiyeti, gibi esneklikler getirildi.
3. İfraz/Tevhid İşlemlerinde Yeni Esneklik
Parsel dışı kalan bölümler, plan dışı kısımlar veya kamu yatırım alanları herhangi bir şart aranmaksızın yapılabilir. Bu sayede, uygulamayı kolaylaştıran yeni imkânlar sunuldu.
4–16. Maddelerde Yapılan Değişiklikler
- Plan sınırlarının genişletilmesi,
- Askıya çıkarılan planların PARSİD üzerinden yürütülmesi,
- Belediyelerin kamusal alan tescil süreçleri,
- Yanılma sınırı güncellemesi,
- Geçit hakkı yerine intifa hakkı uygulamasına geçiş,
- “İmar hakkı aktarımı” adı altında 7. bölüm eklenmesiyle taşınmaz düzenlemesi süreçleri yeniden yapılandırıldı.
İmar devri ve değer tespiti süreçleri netleştirildi. Hisseli sistemde veya kadastro yollarındaki dönüşümler daha şeffaf hale getirilen teknik düzenlemelerle desteklendi. Bu yönetmelik, yayımlanma tarihi olan 11 Eylül 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. Uygulama ve denetim yetkisi ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı’na verildi.