Son yıllarda bağışıklık güçlendirme, kilo verme veya enerji artırma amacıyla kullanılan bitkisel gıda takviyeleri, sağlık açısından büyük bir tartışma konusu haline geldi. Uzmanlar, bu ürünlerin “doğal içerikli” olduğu yönündeki algının yanlış olduğunu, kontrolsüz kullanımın ciddi organ hasarlarına neden olabileceğini vurguluyor.
Bitkisel Demek Zararsız Demek Değil
Eczacılık Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Gülşen Aksoy, bitkisel ürünlerin de farmakolojik etkilerinin bulunduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Doğadan gelen her madde güvenli değildir. Bitkisel destek ürünlerinde bulunan bazı bileşenler, uzun süreli veya yüksek dozda kullanıldığında karaciğer ve böbrek fonksiyonlarını bozabilir.”
Aksoy’a göre, özellikle internet üzerinden reçetesiz şekilde alınan ve kaynağı belirsiz ürünler, ilaçlarla etkileşime girerek kalp ritim bozuklukları, tansiyon düşüklüğü veya karaciğer yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlara yol açabiliyor.
En Fazla Etkilenen Organlar: Karaciğer ve Böbrek
Bitkisel takviyelerdeki yoğun alkaloid, flavonoid veya metal kalıntıları, karaciğer hücrelerinde toksik etki yaratabiliyor.
Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Levent Eryılmaz, bu konuda şu uyarıda bulunuyor:
“Hastalarımızda özellikle karaciğer enzimlerinde yükselme, safra yollarında tıkanma ve böbrek fonksiyonlarında bozulma görüyoruz. Takviyelerin çoğu, bilimsel testlerden geçmeden piyasaya sürülüyor.”
Bazı “bitkisel zayıflama çayları” ve “bağışıklık karışımları”nda yasaklı farmasötik maddelerin tespit edilmesi de, denetim mekanizmalarının önemini bir kez daha gündeme taşıyor.
İlaçlarla Etkileşim Riski Yüksek
Kalp, tansiyon, diyabet ve psikiyatrik ilaç kullanan bireylerde bitkisel desteklerin ilaçlarla etkileşimi hayati tehlike yaratabiliyor.
Örneğin:
-
Sarı kantaron, antidepresanlarla birlikte kullanıldığında serotonin sendromuna yol açabiliyor.
-
Ginseng, kan sulandırıcı ilaçların etkisini artırarak kanama riskini yükseltiyor.
-
Yeşil çay ekstresi, bazı tansiyon ilaçlarının etkisini azaltabiliyor.
Uzmanlar, takviye kullanmadan önce mutlaka hekime veya eczacıya danışılması gerektiğini vurguluyor.
Doğru Kullanım İçin Öneriler
-
Bitkisel gıda takviyeleri ilaç yerine geçmez.
-
Etiket bilgileri ve üretici firma güvenilirliği mutlaka kontrol edilmelidir.
-
Uzun süreli ve yüksek doz kullanımdan kaçınılmalıdır.
-
Kronik hastalar ve hamileler hekim onayı olmadan hiçbir takviye kullanmamalıdır.
-
Ürünün Tarım ve Orman Bakanlığı veya Sağlık Bakanlığı onaylı olması gereklidir.
Sonuç: Doğal Görünen Her Şey Güvenli Değil
Bitkisel gıda takviyeleri, doğru bilgi ve profesyonel rehberlik olmadan kullanıldığında ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Uzmanlar, bu ürünlerin bilinçli tüketilmesi gerektiğini, aksi halde organ hasarı ve ilaç etkileşimlerinin geri dönüşsüz sonuçlar doğurabileceğini vurguluyor.
Alternatif Başlık Önerileri:
-
“Doğal Tuzak: Bitkisel Takviyeler Sağlığı Tehdit Ediyor”
-
“Uzmanlardan Uyarı: Kontrolsüz Bitkisel Ürün Kullanımı Karaciğeri Vuruyor”
-
“Bitkisel Takviyelerde Sessiz Tehlike: Böbrek ve Kalp Risk Altında”
-
“Doğal Görünümlü Tehdit: Bilinçsiz Takviye Kullanımı Organları Zehirliyor”
-
“Şifa Ararken Zarar Görmek: Bitkisel Ürünlerde Denetim Eksikliği Uyarısı”
