Bakan Vang, Pekin'de düzenlenen "Küresel Yönetimin İyileştirilmesi ve Çin’in Küresel Yönetim Girişimi" konulu Lanting Forumu’nun açılışında konuştu.
80. kuruluş yılını kutlayan Birleşmiş Milletler'in (BM) merkezinde yer aldığı çok taraflı uluslararası sistemin barış ve kalkınmanın dayanağı olduğunu belirten Vang, ancak bugünün dünyasında tek taraflılığın tortularının yeniden belirmesiyle birbiri ardına küresel sınamaların ortaya çıktığına dikkati çekti.
Vang, geleceğin çok kutuplu dünyasında küresel yönetimin nasıl iyileştirilmesi gerektiğinin bugünün en can alıcı sorusu haline geldiğine işaret ederek, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in eylülde Çin'in Tiencin şehrinde düzenlenen Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi'nde açıkladığı Küresel Yönetim Girişimi önerisinin bu konuda istikrarlı bir çerçeve sunduğunu savundu.
Küresel Yönetim Girişimi'nin, tüm ülkelerin küresel işlere katılımını güvence altına alan "egemen eşitlik", adil ve düzen içinde küresel yönetim için "uluslararası hukukun üstünlüğü", ülkeler arasında daha fazla dayanışma ve işbirliği için "çok taraflılık", küresel yönetimin tüm taraflara yararlı ve kapsayıcı sonuçları olması için "insan merkezli yaklaşım" ve etkin, pragmatik küresel yönetim süreci için "gerçek sonuçlar" ilkelerine dayandığını vurgulayan Vang, sözlerini şöyle sürdürdü:
"BM Şartı'nın amaç ve ilkeleri üzerine kurulu Küresel Yönetim Girişimi, ortak gelecek vizyonuyla küresel yönetimi reforme etmenin ve iyileştirmenin ilke, yöntem ve yollarını ortaya koymaktadır. Bu, küresel yönetim anlayışımızın yaratıcı şekilde geliştirilerek yeni bir düzeye yükseltilmesi olduğu kadar geleneksel uluslararası ilişkiler teorilerinde açılan bir çığır, Çin'in küresel kamuya mal ettiği yeni bir katkıdır."
- "Güç siyaseti ve zorbalık, dünyayı ancak orman kanununa geri götürür"
Vang, Küresel Yönetim Girişimi'nin, Çin'in önerdiği Küresel Kalkınma, Küresel Güvenlik, Küresel Uygarlık girişimleri ile birlikte, belirsizlik ve istikrarsızlıklarla dolu dünyaya ihtiyacı olan belirginliği ve istikrarı sunduğunu, 140'tan fazla ülke ve uluslararası örgütün desteğini aldığını dile getirdi.
Dünyanın bugün değişik biçimlerde 50'den fazla silahlı çatışmaya tanıklık ettiğine ve 100 milyondan fazla insanın bu sebeple yurtlarından olduğuna dikkati çeken Vang, "Dönüşümlerin ve çalkantıların hakim olduğu dünyada güçlendirilmiş bir küresel yönetime duyulan ihtiyaç her zamankinden fazla. Güce kör tapınma, güç siyaseti ve zorbalık, dünyayı ancak orman kanununa götürür, uluslararası sistemin ve kuralların temeline zarar verir." uyarısında bulundu.
Vang, ABD'ye üstü örtülü eleştiri olarak dışlayıcı bloklar oluşturmak için uluslararası örgütleri ve anlaşmaları bir kenara atmanın, uluslararası sistemin köşe taşı çok taraflılığa zarar verdiğine işaret ederek, Birleşmiş Milletlerin uluslararası sistemdeki rolünün korunarak güçlendirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Küresel Yönetim Girişimi'nin, gelişmekte olan ülkelerin sesini ve temsilini artırarak küresel yönetimi daha eşit ve adil hale getirmeyi hedeflediğinin altını çizen Vang, küçük ve zayıf olanın ezildiği sisteme karşı uluslararası hukukun ve kuralların eşit ve tek biçimli uygulanmasını savunduğunu vurguladı.
Vang, uluslararası ticaretin küresel ekonomik büyümenin motoru olduğu, Dünya Ticaret Örgütünün (DTÖ) tüm tarafların temel çıkarlarına uygun açık ve kapsayıcı ortamı güvenceye almak üzere rolünü yerine getirmesi gerektiğine işaret ederek, "Ekonomik ve ticari sorunların siyasileştirilmesine, küresel pazarın parçalanmasına, pervasız ticaret ve tarife savaşlarına son verilmelidir." şeklinde konuştu.
- Trump-Şi görüşmesi öncesine denk geldi
Çin'in Küresel Yönetim Girişimi önerisinin ele alındığı forumun, ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in 30 Ekim'de Güney Kore'de Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi'nde yapacağı görüşmenin öncesine denk gelmesi dikkati çekti.
ABD ile Çin arasındaki ilişkiler, son aylarda bir tarafta Washington yönetiminin tarife artışları ve teknoloji alanındaki kısıtlamaları ile diğer tarafta Çin'in küresel tedarikin büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerinin kontrolüne yönelik attığı adımlarla genişleyen bir dizi anlaşmazlıkta düğümlenmiş durumda. Trump ve Şi'nin buluşması, anlaşmazlık konularında nasıl bir mutabakata varılacağına bağlı olarak iki ülke ilişkilerinin seyri bakımından kritik önem taşıyor.
ABD Başkanı Trump'ın ikinci iktidar döneminde tek taraflı tarife artışlarıyla küresel ticareti kendi lehine yeniden biçimlendirme çabası ve küresel siyasetteki revizyonist politikalarına karşı Çin'in son dönemde, çok taraflılığa ve savaş sonrası uluslararası düzene bağlılık mesajlarını öne çıkardığı gözleniyor.
