Dünyanın gözleri bugün ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında gerçekleşecek olan Alaska Zirvesi’ne çevrildi. Küresel güvenlik dengeleri açısından tarihi öneme sahip görüşmenin, Ukrayna Savaşı ve jeopolitik krizler açısından dönüm noktası olabileceği belirtiliyor.
Zirve Noktası: Elmendorf-Richardson Askeri Üssü
Görüşme, Alaska’nın Anchorage kenti yakınlarındaki Elmendorf-Richardson Askeri Üssü’nde gerçekleştiriliyor. Liderler önce baş başa, ardından heyetler arası oturumda bir araya gelecek. Her iki taraftan beşer temsilcinin katılımıyla yapılacak oturum, diplomatik açıdan son yılların en kritik masa başı görüşmelerinden biri olarak değerlendiriliyor.
Trump: “Zirveden umudum var, ama garanti yok”
Zirve öncesi açıklamalarda bulunan Trump, toplantının gidişatı hakkında temkinli iyimserlik mesajı verdi:
“Zirvenin başarılı olma ihtimalini yüzde 75 olarak görüyorum. Eğer iyi geçerse, Zelenski ve Avrupa liderlerini arayacağım. Kötü geçerse kimseyi aramam, doğrudan evime dönerim.”
Trump, asıl hedeflerinin ikinci aşamada Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Avrupa liderlerinin de dahil olacağı bir barış masası kurmak olduğunu belirtti. Süreci bir “satranç hamlesi”ne benzeten ABD Başkanı, “Sınırlar ve topraklar üzerine bazı takaslar olabilir” ifadelerini kullandı.
Putin Alaska’da: Protestolar eşliğinde karşılama
Rusya Devlet Başkanı Putin’in Alaska’ya gelişi geniş güvenlik önlemleri altında gerçekleşti. Ancak karşılamaya protestolar damga vurdu. Ellerinde Ukrayna bayrakları taşıyan göstericiler, Kiev’e destek mesajları verirken Moskova yönetimini sert ifadelerle eleştirdi.
İddialar: Trump’tan nadir toprak teklifi mi geliyor?
İngiliz basınına göre Trump, zirvede Putin’i Ukrayna’daki savaşı sonlandırmaya ikna edebilmek için nadir toprak elementlerine erişim teklifi yapmaya hazırlanıyor. Sızan bilgilere göre Trump, Alaska’daki doğal kaynaklara sınırlı erişim izni ve Rus havacılık sektörüne uygulanan bazı yaptırımların kaldırılması gibi öneriler üzerinde duruyor.
Rusya'nın Talepleri: Donetsk ve Luhansk masada
Rusya ise karşı teklif olarak, özellikle Donetsk ve Luhansk bölgelerinin kendi topraklarına katılması yönünde garanti arayacak. Putin’in heyeti, bu iki bölge için kalıcı egemenlik talebinde bulunacak. Ancak bu teklifin kabul görmesi ihtimali oldukça düşük.
Kiev Kararlı: “Toprak yok, NATO yolundayız”
Ukrayna yönetimi, ABD ve Avrupa ülkeleriyle olan temaslarında toprak bütünlüğünden taviz vermeyeceklerini net şekilde ifade etti. NATO ve AB üyelik hedefinden vazgeçmeyen Kiev yönetimi, “barış evet, toprak kaybı asla” mesajını yineledi.
Ortak Basın Toplantısı Gündemde
Eğer zirveden uzlaşmaya yakın bir sonuç çıkarsa, Trump ve Putin’in ortak bir basın toplantısı düzenlemesi bekleniyor. Diplomatik çevreler, zirvenin ikinci aşamasının rotasını bu açıklamanın şekillendireceğini düşünüyor.
Sonuç: Kritik Hamlelerin Zirvesi
Tüm dünyanın gözünü çevirdiği Alaska Zirvesi, yalnızca Ukrayna savaşı değil, enerji, güvenlik, ekonomi ve büyük güç dengeleri açısından da belirleyici olabilir. Zirvenin kaderini ise tarafların ne kadar taviz vereceği ve stratejik hamleleri belirleyecek.
Zirveden çıkacak olası bir ateşkes mesajı, 2025’in en büyük diplomatik gelişmelerinden biri olarak tarihe geçebilir.