İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Göztepe Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çağ, 15 Ekim Dünya El Yıkama Günü dolayısıyla AA muhabirine yaptığı açıklamada, ellerin temiz gibi görünse de üzerinde bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler gibi birçok hastalık etkenini barındırdığını, bu nedenle el yıkamanın çok önemli olduğunu söyledi.
Ellerin düzenli yıkanmaması durumunda hastalık etkenlerinin hem kişiye hem de çevredeki insanlara bulaşma riski bulunduğunu anlatan Çağ, "Bir enfeksiyonun yayılması için hasta kişiden diğer kişiye geçmesi gerekiyor. Bir üst solunum yolu enfeksiyonunu düşünün. Hastalık bir kişiden diğer kişiye geçiyor. Orada eller yıkanırsa, temas halinde diğer kişiye bulaş önlenmiş oluyor. Dolayısıyla enfeksiyonu orada biz önlemiş oluyoruz. El yıkayarak kendimizi koruduğumuz gibi toplum sağlığını da korumuş oluyoruz." ifadelerini kullandı.
Doğru el yıkama yöntemi
Prof. Dr. Çağ, elleri yıkamanın mümkün olmadığı durumlarda alkol bazlı el dezenfektanı veya ıslak mendillerin kısmi olarak işe yarayabileceğini, toplu taşıma kullanan ve dış ortamla sık temas edenlerin yanlarında el dezenfektanı bulundurmalarını tavsiye ettiğini dile getirdi.
Doğru el yıkamanın önemine işaret eden Çağ, "Etkili bir el yıkama yapabilmemiz için elleri suyla ıslatıp bir miktar sabun aldıktan sonra baş parmaklarımızı, parmak aralarımızı, tırnak altlarımızı da içerecek şekilde en az 20 saniye yıkamamız gerekiyor." dedi.
Çağ, katı ya da sıvı sabun kullanma arasında fark bulunmadığını, elleri doğru sürede etkin şekilde yıkamanın önemli olduğunu belirtti.
İnsanların gün içerisinde dokunduğu yerlere dikkat etmesi gerektiğini vurgulayan Çağ, "Gün içerisinde insanlar ister istemez elleriyle birçok yere temas ediyor. Özellikle toplu taşımaya dikkat edilmeli. Toplu taşımada tutulan yerler, merdivenlerin tırabzanları, asansör düğmeleri, toplu kullanılan alanlardaki kapı kolları, tuvaletler bizim için hastalık yapıcı etkenleri barındıran riskli bölgeler." diye konuştu.
Kovid-19 salgınının tüm dünyada el yıkama alışkanlığı konusunda farkındalık sağladığını anlatan Çağ, el yıkamanın salgınların yayılmasını engellemek için önemli olduğunu söyledi.
Ellerin yıkanması gereken durumlar
Türkiye'nin el yıkama farkındalığı yüksek bir ülke olduğunu dile getiren Çağ, "Bu alışkanlığımızı kaybetmemek ve sürekli gündemde tutmak önemli. Ebeveynlerin kendi el yıkama alışkanlıklarını devam ettirmeleriyle çocuklarına örnek olmaları gerekiyor." dedi.
Prof. Dr. Çağ, "Sadece el yıkamak gibi basit bir alışkanlıkla aslında grip ve üst solunum yolu enfeksiyonlarının beşte birini önleyebiliriz. Yine benzer şekilde ishal ve besin zehirlenmesi gibi hastalıkların da üçte birini önleyebiliriz. El yıkamak, enfeksiyonların önlenmesinde en etkili, basit ve ucuz yöntem." bilgisini verdi.
Ellerin bir temas öncesi ve sonrası yıkanması gerektiğini belirten Çağ, şunları kaydetti:
"Ellerimizi yiyecek hazırlamadan önce, hazırladıktan sonra, yemeğe başlamadan önce, bitirdikten sonra, tuvalete girmeden önce ve tuvaletten çıktıktan sonra mutlaka yıkamalıyız. Benzer şekilde hapşırdıktan, öksürdükten, burnumuzu temizledikten sonra mutlaka ellerimizi yıkamamız gerekiyor. Bunun yanı sıra özellikle dış ortamdan, yani çevreyle temas ettikten sonra mutlaka eve gelir gelmez ellerimizi yıkamamız gerekiyor. Hayvanlara bakım verdikten sonra veya hayvanlara temas ettikten sonra yine ellerimizi yıkamamız gerekiyor."