Esham, Osmanlı dönemine ait tarihî ve ekonomik bir terimdir. İşte detaylı açıklaması:
📌 Esham ne demek?
-
Osmanlı Devleti’nde 18. yüzyıldan itibaren uygulanan bir tür iç borçlanma sistemidir.
-
Halktan para toplanarak, bu parayı yatıranlara devlet gelirlerinden (genellikle vergi gelirlerinden) ömür boyu pay (hisse) verme esasına dayanır.
🏛️ Esham sisteminin özellikleri:
-
İlk olarak 1775’te III. Mustafa döneminde uygulanmıştır.
-
Bir kişi devlete belirli bir para verir, karşılığında her yıl o paraya göre kâr payı (gelir) alır.
-
Bu hak kişiye aitti, mirasçılara devredilemezdi (başlangıçta).
-
Zamanla bazı hakları devredilebilir hâle gelmiştir.
🎯 Amaç:
-
Devletin mali açıdan zor durumda kaldığı dönemlerde, halktan borç almak ve karşılığında onlara düzenli ödeme yaparak hazinenin gelirini dengelemek.
🗣️ Örnek cümle:
-
Esham sistemi, Osmanlı'nın modern finans arayışlarının ilk örneklerinden biridir.
