Ortadoğu’nun en uzun ve karmaşık çatışmalarından biri olan İsrail-Filistin gerilimi, Gazze’de yeni bir ateşkesle geçici olarak durulmuş görünüyor. Ancak uzmanlar, bu ateşkesin kalıcılığına dair umutların zayıf olduğunu, temel siyasi sorunlar çözülmedikçe bölgedeki şiddet döngüsünün yeniden başlayabileceğini belirtiyor.
Ateşkes anlaşması, Mısır ve Katar’ın arabuluculuğunda yürütülen yoğun diplomatik görüşmelerin ardından sağlandı. Buna göre, tarafların karşılıklı saldırılara son vermesi, esir takası yapılması ve Gazze’ye insani yardım girişlerinin kolaylaştırılması öngörülüyor. Ancak İsrail’in güvenlik önlemlerini artırmaya devam etmesi ve Gazze’nin ağır insani koşulları, ateşkesin kırılganlığını artırıyor.
Uzmanlar: “Kök nedenler çözülmeden barış kalıcı olmaz”
Ortadoğu uzmanları, ateşkesin uzun vadede sürdürülebilir olabilmesi için hem taraflar arası hem de uluslararası düzeyde somut adımlar atılması gerektiğini vurguluyor. Filistin tarafı, Gazze ablukasının kaldırılmasını ve bağımsız devlet olarak tanınmayı talep ederken; İsrail ise güvenlik garantileri ve Hamas’ın silahsızlanması konusunda ısrarcı.
Bölge analisti Dr. Leila Haddad, “Ateşkesler bugüne kadar hep geçici oldu çünkü taraflar masaya barış için değil, yeniden nefes almak için oturdu. Gazze’de kalıcı bir çözüm isteniyorsa, insani yardımların kalıcı hale gelmesi ve diplomatik sürecin şeffaf yürütülmesi şart,” ifadelerini kullanıyor.
Gazze’de insani durum alarm veriyor
Birleşmiş Milletler verilerine göre, Gazze’de yaşayan 2,3 milyon insanın büyük kısmı temel gıda, temiz su ve sağlık hizmetlerine erişimden yoksun. Altyapının büyük oranda tahrip olduğu bölgede, hastaneler elektrik yetersizliği nedeniyle çalışmakta zorlanıyor. Uzmanlar, ateşkesin kalıcı hale gelmesi için öncelikle insani krizin hafifletilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
ABD ve bölge ülkelerinin rolü
ABD, Mısır ve Katar gibi aktörlerin diplomatik çabaları devam ederken, bölgedeki güç dengeleri de ateşkesin kaderini etkileyebilir. Washington yönetimi, İsrail’in güvenlik önlemlerine destek verirken; bölge ülkeleri, iki devletli çözümün yeniden gündeme alınması çağrısında bulunuyor.
Ancak sahadaki mevcut tablo, ateşkesin “kalıcı barışa dönüşmesi” ihtimalini zayıflatıyor. Hem güvenlik endişeleri hem de siyasi güvensizlik, tarafları bir kez daha çatışmanın eşiğine getirebilir.
Sonuç olarak, Gazze’deki ateşkes şu an için kırılgan bir dengeyi temsil ediyor. Kalıcılığı, tarafların niyetlerinden çok, uluslararası toplumun barışı ne kadar sahiplenip destekleyeceğine bağlı olacak.
