Bu anıtsal mezar yapıları, genellikle höyük biçimindedir. Altında ölüyle birlikte silahlar, takılar, günlük yaşamda kullandığı eşyalar, bazen de atı ya da hizmetlileri gömülürdü. Bu gelenek, ölünün öteki dünyada da refah içinde yaşaması gerektiği inancıyla ilişkilidir.
Kurganlar, sıradan mezarlar olmaktan çok uzaktır. Sosyal statüyü de yansıtan bu yapılar genellikle önemli kişiler —kağanlar, beyler ya da kahramanlar— için inşa edilmiştir. Arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan birçok kurgan, dönemin zanaat gücü, sanat anlayışı ve dini ritüelleri hakkında da değerli bilgiler sunar.
Bugün Kazakistan, Kırgızistan, Moğolistan, Güney Sibirya ve Anadolu’nun bazı bölgelerinde hâlâ kurgan kalıntılarına rastlamak mümkündür. Bu yapıların, Türk kültür tarihinde hem tarihsel hem de ruhsal bir önemi vardır. Çünkü kurganlar, yalnızca ölüleri değil, Türk milletinin kadim hafızasını da içinde barındırır.