Her yıl Şanlıurfa ve Diyarbakır gibi kentlerden ailece yola çıkan ve yaz aylarında kiraz, vişne, elma, şeftali ve fındık hasadında çalışarak borçlarını ödeyen ve kışlık geçimini sağlayacak parayı kazanan tarım işçileri, zirai don nedeniyle üreticiler kadar mağdur oldu.
TÜİK Balıkesir Bölge Müdürlüğünden edinilen bilgiye göre, bu yıla ilişkin bitkisel üretimde genel olarak bir azalma tahmin ediliyor. Meyveler, içecek ve baharat bitkileri üretiminin 2025 yılında bir önceki yıla göre yüzde 24,4 azalarak yaklaşık 21,4 milyon ton olacağı öngörülürken, elmada yüzde 38,7, şeftalide yüzde 32,1, kirazda yüzde 55,7, kayısıda yüzde 65, vişnede yüzde 44, fındıkta yüzde 27,5, cevizde yüzde 27,7, Antep fıstığında yüzde 54,6 düşüş bekleniyor.
Her yıl 65 bin ton civarında kiraz üretiminin yapıldığı Afyonkarahisar’ın Çay ve Sultandağı ile Konya’nın Akşehir ilçesini içine alan havzada ise bu yıl en fazla 5 bin ton üretim tahmin ediliyor. Vişne ile birlikte 100 bin tonun üzerinde kırmızı meyve üretiminin olduğu havzadaki bu durum çiftçiler kadar uzak illerden gelen tarım işçilerini de mağdur etti.
Şanlıurfa’dan her yıl Sultandağı ilçesine bağlı Yeşilçiftlik beldesine işçi getiren çavuş Salih Dağ, yıllarca pamuk işçiliğini yaptığını belirterek, bu üründeki azalış nedeniyle Hatay’dan rotasını iç kesimlere çevirdiğini anlattı. Yaklaşık 20 yıldır Şanlıurfa’dan işçileriyle birlikte yola çıktıklarını ve ilk olarak Konya’da pancar çapasına gittiklerini dile getiren Dağ, şöyle konuştu:
"Sonra Afyonkarahisar tarafına kiraza gidiyorduk. Şanlıufra ve Diyarbakır bölgesinde, civarından binlerce tarım işçisi bu şekilde hareket ediyordu. Yazın ailece kurduğumuz çadırlarda bahçelere gidiyor çalışıyor para biriktiriyor kışın da geçimimizi sağlıyorduk. Sadece bin 300 kişi getiriyordum. Haziranda kiraza geliyor temmuzda vişneyi bitirince Karadeniz’e fındığa geçiyorduk. Okullar açılana kadar Karadeniz’de çalışıyorduk. Her yaz birçok ile gidip çalışarak geçimimizi topraktan çıkarıyorduk. Bu yıl ise afet oldu, bahçeleri, meyveleri vurdu. Ağaçlar bomboş."
Bu yıl zirai don ve ardından gelen dolu yağışlarının sadece üreticileri değil kendilerini de mağdur ettiğini vurgulayan Dağ, "Şu anda pancar çapasındayız ancak sonra geri döneceğiz. Gidecek yerimiz yok. Kiraz, vişne, elma, kayısı, fındık yok. Fıstık büyük zarar gördü. Ortada kaldık. Herkes kışın borç yaptı yazın kazandığıyla ödeyecekti. Çocuğunu evlendirdi yazın ödeyecekti. Ne yapacağız kışı nasıl geçireceğiz bilmiyoruz" dedi.
