MHP Genel Başkan Yardımcısı Pelin Yılık, Sağlıkla İlgili Bazı Kanunlarda ve 663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerinde konuştu.
MHP'li Yılık'ın açıklaması şu şekilde;
Erzincan'ın İliç ilçesinde meydana gelen maden kazasında arama çalışmaları süren 9 işçimize bir an önce sağ salim erişilmesini diliyor, etkilenen tüm Erzincanlı hemşehrilerime, işçilerimizin ailelerine geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.
Milliyetçi Hareket Partisi olarak süreci hassasiyetle takip ettiğimizi de ifade etmek isterim. Genel Başkan Yardımcımız ve Erzurum Milletvekilimiz Kamil Aydın, milletvekillerimiz ve Merkez Yönetim Kurulu üyelerimizden oluşan bir heyet, Genel Merkezimiz tarafından görevlendirilerek, bölgeye incelemeler yapmak üzere intikal etmiştir.
Sağlığın korunması, hastalık hâlinin tedavi edilmesi ve rehabilitasyonu görevi kamu hizmeti olarak devletimiz tarafından üstlenilmiştir. İnsanların yaşam kalitelerinin yükseltilmesi ve sürdürülmesi sağlıklı olmalarıyla mümkün olabilir; sağlıklı olmaları için de ülkede sunulan sağlık hizmetlerinin erişilebilir ve nitelikli olması gerekir. Sağlığın gerek birey ve gerekse toplum açısından önem arz etmesi devletin özellikle sağlık hizmetlerinin sunumu sürecinde aktif bir rol almasını zorunlu kılmaktadır. Bu bakımdan, çağdaş devlet, sağlık hizmetleri sunumunun etkin şekilde gerçekleştirilmesini sağlayarak özelde bireyin, genelde ise toplumun refah seviyesini yükseltmeyi amaç edinmektedir. Gerek ülkemizde gerekse dünyanın diğer ülkelerinde genel anlamda kamu sektörünün etkin ve verimli hizmet sunabilmesi, bunu yaparken kaynakları etkin kullanılabilmesi için sürekli bir değişim yaşanmaktadır. Bu anlamda, ülkemizde sosyal güvenlik sistemi başta olmak üzere, sağlık alanında da köklü bir değişim ve dönüşüm süreci yaşanmaktadır. Sağlığın ikamesi olmayan bir ihtiyaç olması sebebiyle verilen hizmetlerin güncel tutulması da sunulması kadar öneme sahiptir. Ülkemizde özellikle cumhuriyet döneminden itibaren sunulan sağlık hizmetleri her geçen gün ilerleyerek ve küresel gelişmeleri takip ederek yoluna devam etme çabasındadır. Sağlık alanında hazırlanan politikalar ve yapılan çalışmalarla da sağlığın yasal konusunun kapsamı genişleyerek devam etmektedir.
1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun 1928 yılında kabul edilmiş; Türkiye'de sağlık hizmetlerinin düzenlenmesi, sağlık kurumlarının işleyişi, sağlık personelinin görev ve sorumluluklarını kapsayan önemli bir yasal düzenlemedir. Bu kanunun günümüz şartlarına göre güncellenmesi amacıyla günümüze kadar belli değişiklikler yapılmış ancak hâlihazırda günümüz ihtiyaçlarını düzenleyecek yeniliklere ihtiyaç duyulmuştur. Türkiye'de sağlık sektörünün temel yasal düzenlemesi olan bu Kanunun sağlık hizmetlerinin etkin, kaliteli ve adil biçimde sunulmasını sağlamak hususunda önemli bir yere sahip olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Sağlık hizmetlerinin sunumu, sağlık çalışanlarının görev ve yetkilerini düzenlemek, sağlık sigortası sisteminin işleyişi, sağlık kuruluşlarının denetimi gibi konularda önemli bir çerçeve çizmektedir.
Bugün, üzerinde görüştüğümüz kanun teklifinde gündeme getirilen değişiklikleri Milliyetçi Hareket Partisi Grubu olarak desteklediğimizi ifade etmekle beraber bu düzenlemelerin sağlık sektöründe beklenti hâline gelen ihtiyaçlara da cevap vereceğini değerlendirmekteyiz. Buna göre değişiklik yapılması öngörülen 1'inci maddede mesleğini serbest şekilde icra eden diş tabiplerinin ağız ve diş sağlığı muayenehanelerinde çalıştırılmak üzere bir hekimle sınırlı olacak şekilde diş tabibi istihdam edebilmeleri düzenlenmektedir. Bu uygulamanın sektörün uzun zamanlı beklentisini karşılayacağını düşünüyoruz. Diş tabiplerinin çalışma alanının genişletilmesi ağız ve diş sağlığı hizmetlerine erişimi kolaylaştıracaktır, ağız ve diş sağlığı muayenehanelerinde çalışan hekim sayısı da artmış olacaktır. Bu düzenlemenin diş hekimlerine istihdam alanı açarak, yeni diş hekimlerinin alanlarında daha da uzmanlaşmasına katkıda bulunacak bir uygulama olduğu kanaatindeyiz.
Yine bir değişiklik konusu, tüm ebelerin meslekleriyle ilgili olan ve özellik arz eden birim ve alanlarda belirlenecek esaslar çerçevesinde yetki belgesi almaları öngörülmüş olmasına rağmen yetki belgesi alınmasına dair teknik ayrıntıların yönetmelikle belirlenmesini öngören ikinci cümlede sehven ebelere yer verilmemiş olmasının ebeler aleyhine sonuç doğurarak hak yoksunluğuna sebebiyet vermemesi amaçlanmaktadır.
Doğum anneliğe uyum sağlamada önemli olan biyolojik, fiziksel, duygusal ve sosyal değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde kadınlar tanımadığı ortamda bulunma, mahremiyetini koruyamamayla yüzleşmekte ve doğum süreciyle baş etmeye çalışmaktadırlar. Doğum eylemindeki kadınlar yaşadıklarını ve olup bitenleri yeterince bilmedikleri ve anlayamadıkları için korku, endişe, anksiyete yaşamaktadırlar. Kadınların doğum eylemiyle baş etmeleri ve sağlıklı bir doğum süreci yaşamaları için destek almaya ve önemsendiğini hissetmeye gereksinimleri bulunmaktadır. Doğum eylemi süresince verilen profesyonel destek kadının kontrol duygusunu ve doğum ağrısıyla baş etmesini kolaylaştırıp olumsuz deneyim yaşamasını önleyebilir. Bu bakış açısıyla, ebelerin görev, yetkileri tanımlanıp genişletilerek acil ve gerekli müdahalelerde etkinlikleri artırılmaktadır. 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'da ebelerin görevleri sayılmaktadır. Ancak bu görevler ebelerin aldıkları eğitimle karşılaştırıldığında yetersiz kalmaktadır. Ayrıca, ebelere küçük tıbbi müdahalelerde bulunma yetkisi de verilmektedir. Ülkemizde doğum ünitelerinde çalışan ebeler destekleyici bakımla ilgili yeterli bilgi ve beceriye sahip olmalarına rağmen daha çok iş merkezli ve rutin yapılması istenen işlemlere odaklı bir biçimde hizmet vermektedirler. Son yıllarda ebeler hasta paylaşımı sistemiyle çalışmaya başlasalar bile yine de verilen hizmetin merkezinde hastayla ilgili rutin işler ve tıbbi müdahaleler bulunmaktadır. Bu nedenle, doğum eylemindeki bakımda çok sayıda önemli bağımsız ebelik girişimlerinin içinde yer aldığı, destekleyici bakımın sunumunda ciddi eksikliklerin olduğu gözlemlenmektedir.
Sonuç olarak, doğum yapan kadının bakımında verilen destekleyici bakım, doğum, anne ve bebek sonuçlarını olumlu etkilemekte ve doğuma yapılan müdahaleleri azaltmaktadır. Doğum eylemi süresince kadınla birlikte olan ebe destekleyici bakımı daha fazla dikkate alacak biçimde süreçte yer alarak daha az müdahaleyle kadınların rahat ve sağlıklı doğum yapabilmelerini sağlayabilir, anne ve bebek sağlığının gelişimine katkı oluşturabilirler. Bahsi geçen kanun teklifiyle acil tıp ana dal uzmanlarına yoğun bakım yan dalı ile çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarına sosyal pediatri yan dal uzmanlık yapabilme imkânı sağlanmaktadır. Acil tıp uzmanlarının yoğun bakım yan dal uzmanlığı yapabilmeleri yoğun bakımdaki süreci yönetecek uzman hekim açığını kapatmak açısından da faydalı olacak görüşündeyiz. Düzenleme yapılacak kanun maddesiyle ilaç sektöründe faaliyet gösteren müteşebbislerin taşıması gereken nitelik ve koşulların Sağlık Bakanlığınca belirlenmesi öngörülmekte, ilaçların ruhsatlandırma süreçlerinin hızlandırılması amaçlanmaktadır.
Kanun değişikliği teklifiyle getirilecek düzenleme neticesinde mevzuat terimlerinin güncel isimlere dönüştürülerek anlaşılır hâle gelmesi amaçlanmaktadır. Dolayısıyla Milliyetçi Hareket Partisi olarak uygun bulduğumuz bir düzenlemedir. Değişiklik yapılması öngörülen konulardan biri olan yan dal uzmanları için ek ödeme artırımı yerinde olmakla birlikte hekim dışı tüm personel için Sağlık Bakanlığı tarafından çıkarılacak düzenlemenin mevcut durumu daha da iyileştirmesi beklenmektedir. Kanun teklifinin 17'nci ve 18'inci maddelerinde uygulamaya alınması teklif edilen üniversitelerle Sağlık Bakanlığı afiliasyon protokolleri kapsamında öğretim üyesi kadro ve niteliklerine yönelik Sağlık Bakanlığı ve üniversite koordinasyonunu sağlayacak gerekli bir düzenleme olarak görülmektedir. Sağlık Bakanlığıyla ilgili üniversite tarafından imzalanan protokolle ortak kullanım tesis edilmiş olan hastanelerde tıp ve diş hekimi istihdam süresi üç yıldan iki yıla düşürülmektedir. Söz konusu görevlendirme kapsamında imzalanan sözleşmenin fesih hâlleri düzenlenmektedir. Anayasa Mahkemesinin kararıyla uyumlu olarak disiplin işlemlerinin başhekim tarafından değil ilgili disiplin amirince tesis edileceği düzenlenerek akademik bağımsızlık ve bilim hürriyetinin güvence altına alınması hedeflenmektedir. Önemli bir düzenleme olarak değerlendirdiğimiz yetkisiz ve ruhsatsız olarak sağlık hizmeti gören ve gördürenlere ilişkin cezaların alt sınırlarının belirlenmesidir. Yetkisiz olarak sağlık hizmeti verenler de idari yaptırımların kapsamına alınmıştır. Ulusal ve uluslararası sağlık hizmeti sunumunun Sağlık Bakanlığı tarafından denetlenmesi hususu bu alandaki boşlukları kapatabilecek önemli ve yerinde bir uygulama olarak görülmektedir.
Sağlıkta insan kaynağı ihtiyacını önemli bir ölçüde karşılayacağını düşündüğümüz bir diğer düzenleme ise eleman temininde güçlük çekilen yerlerde personel istihdamını teşvik etmek, kamu sağlık hizmetlerinde devamlılığı sağlamak amacıyla sözleşmeli pozisyon sayısının 27 binden 36 bine artırılmasıdır. Sözleşmeli sağlık personelinin Türk Silahlı Kuvvetler ya da Sahil Güvenlik Komutanlığına acil durum ve afetlerde görevlendirilebilmesinin önünü açarak ulusal ihtiyaçlar kapsamında kapasitenin esnek kullanımını sağlamıştır. Özellikle acil durumlarda hayati öneme sahip sağlık personelinin hızlı bir şekilde aksiyon alabilmesini sağlayacağını değerlendirmekteyiz. Halk sağlığı sorunlarıyla mücadele kapsamında aile hekimi ve aile sağlığı çalışanlarına destek ödemesi getirilerek koruyucu ve önleyici sağlık hizmetleri ve aile hekimliği sistemi güçlendirilmiştir. Aile hekimleri kişilere, ailelere, toplumlara kültürleri bağlamında sürekli koordineli ve kapsamlı sağlık hizmeti sunarlar. Bu temel özellikler onlara bireylere en sık, en yakın ve en uzun süreli ilişki kuran sağlık çalışanı olma özelliğini kazandırdığından aile hekimleri, sağlığı koruma ve geliştirmede elverişli konumdadırlar. Dolayısıyla aile hekimleriyle ilgili sektörün ihtiyacını karşılayacak uygulamaları yerinde buluyoruz.
Kanun teklifinin 26'ncı maddesinde bahsi geçen Hastane Koordinasyon Kurulu ile hastane yönetiminin ekip anlayışıyla yönetilmesi etkili bulunmaktadır. Bu sayede akademik ve bilimsel özerklik de tesis edilmiş olacaktır. Sonuç olarak, kanun teklifinde bahsi geçen düzenlemelerin sağlık sektörünün uzun zamandır beklentisi olan uygulamaları kapsadığını düşünmekteyiz.
Sağlık hakkı ve sağlıklı yaşama hakkı her canlının varlığını devam ettirebilmesi için korunması gereken temel bir değerdir. Sağlık hizmetleri devletlerin temel sorumlulukları arasında yer almaktadır. Ülkemizde Sağlık Bakanlığımız halk sağlığının korunması, sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi noktasında önemli çalışmalara imza atmaktadır. Sağlık hizmetleri kısaca, insan sağlığının korunması, sağlığın bozulması hâlinde tedavi edilmesi, ayrıca tam olarak iyileşmeyenlerin rehabilitasyonu amacıyla yapılan planlı çalışmaların tümü olarak tanımlanabilir. Sağlık politikası, bir ülkedeki sağlık sektörünü benimsenen sistem doğrultusunda düzenlemeyi ve yapılandırmayı hedefler. Dolayısıyla, tıpkı gelişmiş ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de sağlık politikaları her daim insanımızı önceleyen, sosyal devlet olma anlayışının gereğini tesis eden bir anlayışla sürdürülmektedir.
