Ortadoğu’da süregelen çatışmaların ardından, Donald Trump’ın yeniden gündeme taşıdığı ateşkes planı, Gazze’nin geleceği açısından yeni tartışmaların fitilini ateşledi. Trump’ın planı, “kalıcı barış” söylemiyle sunulsa da, hem Filistin hem de uluslararası toplumda şüpheyle karşılanıyor.
Trump’ın Planı Ne Öngörüyor?
Trump’ın ekibine yakın kaynaklara göre plan, üç aşamalı bir çerçeve üzerine kurulu:
-
Kısa vadede ateşkes ve insani yardım koridorlarının açılması,
-
Orta vadede yeniden inşa sürecinin uluslararası fonlarla desteklenmesi,
-
Uzun vadede Filistin’in sınırlı özerklikle yönetileceği bir siyasi çözüm modeli.
Ancak uzmanlara göre bu plan, İsrail’in Gazze üzerindeki denetimini meşrulaştırabilir. Bu nedenle Filistinli yetkililer, planı “barış değil, kontrol mekanizması” olarak değerlendiriyor.
Hamas Cephesinde Temkinli Sessizlik
Hamas, şu ana kadar Trump’ın planına dair doğrudan bir açıklama yapmadı. Ancak örgüte yakın kaynaklar, “Gazze’nin kaderinin dış müdahalelerle değil, Filistin halkının iradesiyle belirlenmesi gerektiği” vurgusunu öne çıkarıyor.
Hamas’a yakın bazı isimler, Trump’ın önerisinin “yeni bir işgal stratejisi” olabileceği görüşünde.
Filistinli siyaset analisti Dr. Ahmed Safiye’ye göre:
“Trump yönetiminin önceki barış planları, Filistin’in egemenliğini zayıflatmaya yönelmişti. Bu nedenle Hamas’ın yeni plana güven duyması mümkün görünmüyor.”
İsrail Yönetimi Planı Destekliyor
Tel Aviv yönetimi, Trump’ın planına temkinli bir iyimserlikle yaklaşıyor. İsrail hükümeti, ABD’nin yeniden sürece dahil olmasının “denge unsuru” oluşturacağını savunuyor. Ancak planın Hamas’ı dışlayarak hazırlanması, uzun vadede sürdürülebilir bir çözümün önündeki en büyük engel olarak değerlendiriliyor.
Uluslararası Tepkiler ve Bölgesel Dinamikler
Avrupa Birliği, planın “iki devletli çözüm ilkesine uygun olmadığı” yönünde endişelerini dile getirirken, Katar ve Mısır gibi ülkeler diplomatik denge arayışında.
Birleşmiş Milletler, “Gazze’de kalıcı barışın, tarafların karşılıklı güveni üzerine inşa edilmesi gerektiğini” vurguladı.
Gazze’nin Geleceği: Belirsizlik Devam Ediyor
Gazze’nin yeniden inşası ve siyasi geleceği konusunda net bir yol haritası bulunmuyor. Uzmanlar, Hamas’ın stratejisinin üç temel eksen üzerinde şekilleneceğini belirtiyor:
-
İnsani yardımların artırılması ve altyapının onarılması,
-
Siyasi olarak Filistin iç uzlaşısının güçlendirilmesi,
-
Uluslararası meşruiyetin artırılması için diplomatik kanalların kullanılması.
Sonuç: Barış mı, Yeni Bir Denklem mi?
Trump’ın ateşkes planı, bölgedeki diplomatik süreci yeniden hareketlendirse de, Filistin tarafının güven duymadığı bir çerçeve içinde kalıcı barışın sağlanması zor görünüyor.
Uzmanlar, “Gazze’nin geleceğini belirleyecek olan, planın içeriği değil, Filistin halkının kendi iradesidir” görüşünde birleşiyor.
