4. Uluslararası Osmanlı Araştırmaları Kongresi (OSARK), İtalya'nın Venedik kentinde bugün başladı.
İlki 2015'te Sakarya'da, ikincisi 2018'de Arnavutluk'un başkenti Tiran'da, üçüncüsü 2022’de İstanbul’da düzenlenen Osmanlı tarihi araştırmacılarının en prestijli toplantılarından OSARK'ın dördüncüsü, Osmanlı İmparatorluğu ile yüzyıllara dayanan çok yönlü ilişkiler kurmuş İtalya’nın Venedik kentinde, Ca' Foscari Üniversitesi'nin ev sahipliğinde yapılıyor.
Boğaziçi Üniversitesi ve Ca' Foscari Üniversitesi işbirliğiyle "Osmanlı Akdenizi" temasıyla düzenlenen kongreye, Osmanlı tarihi alanında çalışmalarıyla bilinen 16 ülkeden 200'ün üzerinde akademisyen katılıyor.
Kongrenin açılışını Osmanlı kentleri, Levant şehirleri ve hanedan kültürü üzerine eserleriyle tanınan İngiliz tarihçi Philip Mansel ve Osmanlı–İtalya edebi ve kültürel ilişkileri alanında öncü çalışmalarıyla bilinen Türk akademisyen Nevin Özkan yaptı.
Kongrenin açılışına Türkiye’nin Roma Büyükelçisi Elif Çomoğlu Ülgen, Türkiye’nin Milano Başkonsolosu Mehmet Özöktem ve Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci de katıldı.
Kanun virtüözü Atilla Akıntürk'ün Osmanlı sultanlarının bestelerinden oluşan bir kanun dinletisi icra ettiği açılışta konuklara, baklava ve akide şekeri ikram edildi.
- Prof. Dr. Bilgin: "Akdeniz, Osmanlı tarihinin sadece coğrafi bir uzantısı değil"
Sağlık sorunları sebebiyle Venedik'teki kongreye katılamayan OSARK Genel Başkanı Prof. Dr. Arif Bilgin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, OSARK'ın, Osmanlı tarihçiliğinde disiplinler arası bir tartışma zemini oluşturmak ve bu alandaki bilimsel çalışmalara yön vermek amacıyla 2015 yılında başlatılan bir girişim olduğunu belirterek, "Her üç yılda bir, biri Türkiye'de, diğeri Osmanlı ile tarihsel bağları olan bir ülkede düzenlediğimiz OSARK, Osmanlı çalışmalarını evrensel düzeyde tartışmaya açarken aynı zamanda bu coğrafyadaki toplumların ortak tarih bilincini güçlendirmeyi hedefliyor." dedi.
Bilgin, Uluslararası Osmanlı Araştırmaları Kongresi'nin Osmanlı mirasını tek bir disiplinden değil, bütüncül bir bakışla değerlendirdiğini dile getirerek, "Bu yıl Venedik'te buluşacak olan akademisyenlerin katkısıyla, hem yeni araştırma işbirlikleri doğacağına hem de Osmanlı araştırmalarının geleceğine dair daha kapsayıcı bir perspektif gelişeceğine inanıyoruz." ifadelerini kullandı.
Venedik’in bu yılki kongreye ev sahipliği yapmasının hem sembolik hem de bilimsel bakımdan özel bir anlamı olduğunun altını çizen Bilgin, "Osmanlı-Venedik ilişkileri, yüzyıllar boyunca sadece siyasal rekabeti değil, aynı zamanda karşılıklı kültürel, ticari ve entelektüel etkileşimi de temsil etti. Biz bu kongreyle, geçmişte kimi zaman çatışma, kimi zaman işbirliği içinde yürüyen ve Akdeniz dünyasının ortak hafızasında derin izler bırakan bu iki medeniyet arasındaki çok yönlü ilişkileri yeniden değerlendirmek istiyoruz." diye konuştu.
OSARK 2025'in ana temasını "Osmanlı Akdeniz'i" olarak belirlediklerine dikkati çeken Bilgin, şöyle devam etti:
"Akdeniz, Osmanlı tarihinin sadece coğrafi bir uzantısı değil, aynı zamanda siyasal, ekonomik ve kültürel etkileşimin merkezidir. Akdeniz’i anlamak, Osmanlı dünyasının ticaret ağlarını, denizcilik politikalarını, şehir kültürünü ve çok katmanlı kimliğini anlamaktır. Osmanlı Akdeniz'i temasıyla, imparatorluğun farklı sahil kentlerinde İstanbul’dan Selanik’e, İskenderiye’den Dubrovnik'e kadar ortaya çıkan karşılaşma ve etkileşim biçimlerini yeniden düşünmeyi amaçlıyoruz. Bu çerçevede, deniz tarihi, liman kentleri, göç hareketleri, diplomasi, sanat, mutfak kültürü ve mimari miras gibi konuların bütüncül biçimde ele alınmasını hedefliyoruz. Dolayısıyla bu tema, yalnızca tarihsel bir alanı değil, aynı zamanda Osmanlı’nın Akdeniz üzerinden kurduğu çok yönlü medeniyet ağını da görünür kılmayı amaçlamaktadır."
- "OSARK'a bu yıl Venedik'te ev sahipliği yapmaktan büyük memnuniyet duyuyoruz"
OSARK 2025 Dönem Eş Başkanı Doç. Dr. Zahit Atçıl da Sakarya, Tiran ve İstanbul'un ardından OSARK'ın dördüncüsü için Akdeniz’in önemli şehirlerinden Venedik’te bir araya geldiklerine işaret ederek, bu sürekliliğin kongrenin artık uluslararası akademik camiada kökleşen bir platform haline geldiğini gösterdiğini söyledi.
Bu yılki temanın ‘Osmanlı Akdeniz'i’ olduğunu anımsatan Atçıl, "Farklı coğrafyalardan araştırmacıların Venedik’te bir araya gelmesi, Osmanlı dünyasının denizlerle kurduğu ilişkileri yeni bir gözle değerlendirmemize imkan veriyor." dedi.
OSARK 2025 Dönem Eş Başkanı Doç. Dr. Vera Costantini de Venedik'in Osmanlı Akdeniz'ini anlamak için en doğal mekanlardan biri olduğunu dile getirdi.
Costantini, OSARK’a bu yıl Venedik’te ev sahipliği yapmaktan büyük memnuniyet duyduklarını belirterek, "Kongremiz, Akdeniz’in çok kültürlü geçmişini farklı disiplinlerden bakışlarla yeniden düşünmeye davet ediyor. Osmanlı tarihi çalışmaları bu tür diyaloglar sayesinde yeni ufuklar kazanıyor. Venedik’te gerçekleşen bu buluşmanın, gelecekteki Osmanlı araştırmalarına ilham vereceğine inanıyoruz." ifadelerini kullandı.
"Osmanlı Akdeniz'i" temasıyla gerçekleştirilecek ve 19 Ekim'e kadar sürecek olan kongrenin oturumlarında, imparatorluğun Akdeniz havzasındaki siyasi, kültürel ve ekonomik ilişkilerine odaklanılacak.
OSARK, yenilikçi araştırmaların paylaşılmasına ve derinlikli akademik tartışmaların yürütülmesine imkan veren, disiplinler arası yaklaşımları ve yeni yöntemsel bakış açılarını teşvik eden, dünya genelindeki Osmanlı tarihi araştırmacılarına entelektüel etkileşim ve işbirliği zemini sunan saygın bir platform olarak öne çıkıyor.
