Deniz yüzeyinde oluşan süt beyazı renkli tabakalar ve bulanık yapılar, hem vatandaşları hem de bilim insanlarını endişelendirdi.
Erken Belirtiler Korkutuyor
İstanbul, Yalova ve Balıkesir kıyılarında deniz yüzeyine yakın noktalarda gözlemlenen ince yapılı, yapışkan tabakalar müsilajın geri dönebileceğine işaret ediyor. Henüz büyük çaplı bir yayılım gözlenmemiş olsa da, uzmanlar durumun "erken uyarı" sinyali verdiğini belirtiyor.
Deniz biyologları “Müsilaj tek bir sorunun sonucu değil; aşırı deniz kirliliği, yetersiz arıtma sistemleri, aşırı besin yükü ve iklim değişikliği gibi pek çok faktörün birleşiminden oluşuyor. Şu anda Marmara’daki görünüm bu bileşenlerin yeniden bir araya gelmekte olduğunu gösteriyor.”
Neden Tekrar Oluşuyor?
Müsilajın geri dönüş sinyalleri vermesi, Marmara Denizi’ndeki yapısal sorunların hâlâ çözülemediğini ortaya koyuyor. Yapılan arıtma yatırımlarının yetersiz kaldığını dile getiren çevre mühendisleri, evsel ve endüstriyel atıkların hâlen ileri biyolojik arıtmadan geçirilmeden denize verildiğini ifade ediyor.
“2021 yılında yaşanan büyük müsilaj felaketi geçici bir gündemdi. Kalıcı çözümler ne yazık ki uygulanmadı. Denize verilen azot ve fosfor hâlâ çok yüksek düzeyde,” diyor çevre mühendisleri.
Ekosistem Tehlikede
Müsilaj yalnızca deniz yüzeyini değil, deniz tabanını da etkiliyor. Bu yapışkan madde, balıkların solungaçlarını tıkıyor, yumurtlama alanlarını bozuyor ve oksijen seviyelerini düşürüyor. Marmara’da bazı bölgelerde balık türlerinin göç ettiği, mercan resiflerinin ise tamamen örtüldüğü biliniyor.
Ne Yapılmalı?
Uzmanlar acil çözüm önerilerini şöyle sıralıyor:
-
Tüm belediyelerde ileri biyolojik arıtma sistemleri zorunlu hâle getirilmeli.
-
Endüstriyel atık denetimleri artırılmalı.
-
Tarımsal ilaçlama ve gübre kullanımı kontrol altına alınmalı.
-
Marmara Denizi çevresinde bilinçlendirme kampanyaları düzenlenmeli.
