İSTANBUL(AA)-Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan, Ticaret Bakanlığının ev sahipliğinde, Afrika Birliği koordinasyonunda ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulunun (DEİK) organizasyonuyla İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu'na (TABEF) katıldı.
Forumdaki "Kadın Liderliği ve Girişimcilik Diyaloğu Paneli"nin açılışında konuşma yapan Erdoğan, ilham verici pek çok deneyimin paylaşılacağı, katılımcıların birbirlerinin enerjisi ve vizyonundan istifade edeceği panelin, yeni ve güçlü iş birliklerine yol açması temennisinde bulundu.
Girişimcinin kurduğu hayali inşa edebilen, fikirleriyle hayata yön veren kişi olduğunu kaydeden Erdoğan, "Girişimciler kadın olduğunda bu ruh, potansiyelinin zirvesine ulaşır çünkü kadın girişimciler yalnızca kendileri için değil aileleri, toplumları ve hatta tüm insanlık için hayal kuruyorlar. Hayallerinde müreffeh ve barış dolu bir geleceğe de yer veriyorlar. Onların hayal gücü iyiliği, merhameti ve empatiyi de beraberinde getiriyor." ifadelerini kullandı.
Erdoğan, savaş, soykırım, iklim değişikliği ve yoksulluk başlıklarının hala küresel gündemin ilk sıralarında yer aldığının altını çizerek, "Dünyanın artık gerçekten de yeni bir hikayeye ihtiyacı var. Şahsen bu hikayenin, kadınların kalemiyle yazılacağı kanaatindeyim. Her gün bir kadın, dünyanın bir köşesinde harika bir fikri gerçeğe dönüştürüyor. Bu fikirler tıpkı karda açan kardelenler gibi en zor şartlarda bile insanlığa umut aşılıyor. Küresel sorunlara çözüm üretiyor, barış kültürünü besliyor çünkü kadınlar, doğal liderlik özelliklerine sahiplerdir. Nesiller onların elinde yetişir, gelecek o nesillerle şekillenir. Bu yüzden, ekonomik hayata katıldıklarında, sadece kendilerini değil, toplumlarını da ileri taşırlar." diye konuştu.
"Kadın liderler çevre sorunlarıyla mücadelede de fark yaratıyor"
Araştırmalara göre kadın parlamenter oranının yüksek olduğu ülkelerde iç çatışma olasılığının azaldığına dikkati çeken Erdoğan, "Kadınların barış süreçlerine katıldığı durumlarda barış anlaşmalarının en az 2 yıl yürürlükte kalma olasılığı yüzde 20 artıyor. Yine kadın liderlerin varlığı, kız çocuklarının eğitim hayatlarına ve akademik başarılarına olumlu etki ediyor. Ayrıca, kadın liderler çevre sorunlarıyla mücadelede de fark yaratıyorlar." açıklamasını yaptı.
Erdoğan, Hindistan’da hava kirliliğinin en büyük nedenlerinden birinin anız yakmak olduğunu belirterek, bu konuda yapılan bir araştırmaya göre kadın yerel yöneticilerin görev yaptığı bölgelerde hava kirliliğinde yüzde 40'a varan azalma olduğunu çünkü çocukların hava kirliliğine bağlı solunum yolu rahatsızlıklarını annelerin birinci elden tecrübe ettiklerini dile getirdi.
Kadın duyarlılığının liderlikle birleştiğinde hem insanı hem de çevreyi koruyan bütüncül çözümler ortaya koyduğunu kaydeden Erdoğan, "Tüm küresel, çevresel ve insani krizlerde kadın eline ihtiyaç var. İşte bu nedenle kadınların, Türkiye ve Afrika ülkeleri arasındaki iş birliğinin merkezinde olması gerektiğine yürekten inanıyorum." dedi.
Afrikalı kadınlar için adil bir ürün pazarı oluşturuldu
Türkiye'nin 2005'te başlattığı Afrika açılımıyla kıta ülkelerini sıkça ziyaret ettiğini anımsatan Erdoğan, şöyle devam etti:
"Bu vesileyle 30 farklı ülkeyi tanıma fırsatı buldum. Afrikalı kadınların ilham verici gücüne, bilgeliğine, çalışkanlıklarına ve toplumlarına olan katkılarına defalarca şahit oldum ve ilk günden itibaren bu güçlü kadınlarla dayanışma arzusu hissettim. Bir Etiyopya seyahatimiz, bu niyetimi hayata geçirmek için önemli bir fırsata dönüştü. Orada, Etiyopya Başbakanı'nın saygıdeğer eşinin himaye ettiği AIDS hastası kadınlara yardım etmek için kurulmuş bir tekstil atölyesini ziyaret ettim. Kadınların ürettiği ürünlerin 1 dolara alınıp, Avrupa'nın pahalı butiklerinde satıldığını öğrendim. Üzerinden katbekat kar elde edilen ürünler, o kadınların alın teriydi, hayata tutunma umuduydu. Ben de kadınların omuz omuza verdiklerinde adil bir pazarın nasıl kurulabileceğinin örneğini ortaya koymak istedim."
Erdoğan, 2016'da Ankara'da, Afrika El Sanatları Pazarı ve Kültür Evi'ni kurduklarını söyleyerek, "Dışişleri Bakanlığımızın koordinasyonunda, birçok ülkeden temin ettiğimiz, tamamı kadın emeği ürünleri burada satışa sunduk. O günden beri Afrika Evi aracılığıyla elde edilen tüm gelir, emek sahibi kadınlara ulaşıyor. Kültür alanında da çok özel ve nitelikli çalışmalar gerçekleştirdik. Afrika sefireleriyle birlikte Afrika Yemek Kültürü kitabını çıkardık, gastronomi kermesi düzenledik. Ardından iki cilt halinde Afrika Atasözleri kitaplarını yayımladık. Her 25 Mayıs'ta, Afrika Günü'nü çeşitli etkinliklerle kutluyoruz." ifadelerini kullandı.
Yıllar içinde Afrika'da tanık olduğu insanlık tecrübelerini "Afrika Seyahatlerim" isimli hatıratında kaleme aldığını dile getiren Erdoğan, "Afrika'nın benim kalbimde çok özel bir yeri ve anlamı var. O güzel yurt ruhumu zenginleştiren, bakış açımı genişleten ve beni insanlığın büyük hikayesine daha çok katkıda bulunmak için ilhamlandıran bir kardeş kapısıdır." dedi.
"Kadınların insanlığa hizmet eden fikirlerle öne çıktığını görüyoruz"
Dünya Bankası verilerinin, kadınların iş gücüne katılımının, ülkelerin milli gelirlerinde milyarlarca dolarlık artış sağladığını ortaya koyduğunun altını çizen Erdoğan, "Kadınların ekonomiye entegrasyonu, sadece sosyal bir politika değil, aynı zamanda stratejik bir kalkınma modelidir. Türkiye olarak kadınların liderliğini ve girişimcilik becerilerini desteklemeye büyük önem veriyoruz. Bu yaklaşımımızın olumlu sonuçları rakamlara da yansıyor. 2002 yılında yüzde 13,1 olan kadın girişimci oranımız, 2024 itibarıyla yüzde 18,2'ye yükseldi. Yapılan anketler, Türkiye'de kadınların yüzde 60'ının girişimci olmak istediğini söylüyor. Üstelik Türkiye'deki girişimcilik hikayelerine baktığımızda, kadınların insanlığa hizmet eden fikirlerle öne çıktığını görüyoruz." şeklinde konuştu.
Erdoğan, bu fikirler arasında çevre dostu teknolojiler, sürdürülebilir tarım modelleri, ilaçlar, yenilenebilir enerji gibi birçok yenilikçi proje olduğuna değinerek, Afrika kıtasındaki tablonun da oldukça etkileyici olduğunu vurguladı.
Sahra Altı Afrika'nın yüzde 26'lara ulaşan kadın girişimciliği oranıyla, dünyada ilk sıralarda yer aldığını belirten Erdoğan, "Her ne kadar bu başarılar umut verici olsa da kadınların hala birçok güçlükle mücadele ettiklerini biliyoruz. Cam tavanlar, finansmana erişim zorlukları, eğitim imkanlarının azlığı ve teknolojik uçurum gibi birçok engeli aşmak zorundalar. O nedenle kadınlar için somut ve sürdürülebilir çözümler üretmeliyiz. Ortak fonlar, dijital beceri eğitimleri ve mentorluk programlarının, bu noktada büyük katkı sağlayacağı kanaatindeyim." değerlendirmelerinde bulundu.
Erdoğan, konuşmasını şu sözlerle tamamladı:
"Türkiye ve Afrika, genç nüfusları, dinamizmi ve gelişen girişimcilik ekosistemleriyle küresel ekonomide öne çıkan bölgelerdir. Eğer kadınlara gereken desteği sağlarsak, inanıyorum ki onlar ülkelerimizi 21.yüzyılın parlayan yıldızları haline getireceklerdir. Bu yüzden dünyaya söyleyecek sözleri, anlatacak hayalleri, paylaşacak fikirleri olan kadınlara kulak verelim. Adil ve umut dolu bir geleceğe giden yolu, kadınlarla birlikte yürüyelim."
Programdan notlar
Emine Erdoğan'ı alanda Ticaret Bakanı Ömer Bolat ile DEİK Başkanı Nail Olpak karşıladı.
Erdoğan, Afrikalı kadınların ortaya koyduğu el emeği ürünlerin hak ettiği değeri bulması amacıyla kurulmasında aktif rol oynadığı Afrika Kültür Evi'nin forumdaki standını ziyaret etti.
Afrika Kültür Evi Yönetim Kurulu Başkanı Zeliha Sağlam'dan stantta yer alan ürünler hakkında bilgi alan Erdoğan, daha sonra Sıfır Atık Vakfı ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının "Aile Yılı" standına ziyarette bulundu.
Açılışta Bolat, Olpak ve Afrika Birliği Komisyonu Ekonomik Kalkınma, Ticaret, Turizm, Sanayi ve Madencilik Komiseri Francisca Tatchouop Belobe konuşma yaptı.
Emine Erdoğan konuşmasının ardından, DEİK Kadın Platformu Başkanı Ebru Özdemir'in moderatörlüğünü üstlendiği "Kadın Liderliği ve Girişimcilik Diyaloğu Paneli"nin konuşmacıları Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Afrika İş Konseyi Başkanı Dr. Amany Asfour, Karpowership Ticari Operasyonlar Direktörü Zeynep Harezi Yılmaz ve Tan Investments Service Ltd. Başkanı Martha Daud Luleka ile aile fotoğrafı çektirdi.
Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Güney Afrika Cumhurbaşkanı Yardımcısı'nın eşi Humile Mashatile ile çok sayıda kişi panelde izleyici olarak yer alırken, iki gün sürecek foruma 800'e yakın Türk ve Afrikalı kadın kayıt yaptırdı.