TAŞKENT(AA)-Her sene 9 Mayıs'ta, ülkenin baş meydanı olan Bağımsızlık Meydanı yakınında inşa edilen Hatıra Meydanı'nda yapılan etkinliğe, savaş gazileri ve çok sayıda vatandaş katılıyor.
İnsanlar, bu meydanın ortasında bulunan ve savaşta evladını kaybeden anneyi temsil eden Yaslı Anne heykeline çiçek bırakarak ölenlerin anısına saygı duruşunda bulunuyor.
Ülke ahalisinin üçte birine yakını savaşa katıldı
AA muhabirinin Özbekistan Savunma Bakanlığından edindiği bilgiye göre, 2. Dünya Savaşı'nın başladığı 1941'de, eski Sovyetler Birliği bünyesindeki Özbekistan’ın 6,5 milyonluk nüfusundan 2 milyona yakını, Sovyet ordusu saflarında savaşa katıldı.
Savaşta 540 bin Özbekistanlı hayatını kaybederken 160 bine yakın kişiden bir daha haber alınamadı. Yaklaşık 1 milyon 300 bin gazinin 900 binden fazlası savaşta yaralanırken bu insanların 60 bini, ömür boyu sakat kaldı.
200 binden fazla Özbekistanlı, savaş yıllarında eski Sovyetler'in çeşitli nişan ve madalyalarıyla ödüllendirilirken 300'den fazla Özbek, üstün cesaretinden dolayı Sovyetler'in en yüksek nişanı olan Sovyetler Birliği Kahramanı ünvanına layık görüldü.
O dönemde Özbekistan, savaşa asker göndermenin yanı sıra cepheye mühimmat ve gıda desteği sağlayan bir üs olarak öne çıktı.
Savaş bölgelerindeki 300’e yakın sanayi işletmesi Özbekistan’a taşınırken savaş yıllarında bu işletmelerde savaş için lazım olan çok sayıda askeri uçak, araç ve mühimmat üretildi.
O dönemde, cepheye gıda gönderen ülkelerin de başında yer alan Özbekistan, savaş yıllarında binlerce ton et, tahıl ve pamuk üreterek savaşın kazanılmasına büyük destek sağladı.
Savaş yıllarında Özbek halkı savaş bölgesinden tahliye edilen 1,5 milyon kişiye evlerini vererek barınak sağlarken savaştan dolayı yetim kalan 250 bin çocuğu da bağrına bastı.
9 Mayıs, 1999'den beri Özbekistan'da Anma ve Saygı Günü olarak idrak ediliyor
Özbekistan'ın bağımsızlığının ilk yıllarında 9 Mayıs Zafer Günü olarak kutlanırken 2 Mart 1999'da dönemin Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'un imzaladığı kararnameyle, bu tarih ülkede Anma ve Saygı Günü olarak belirlendi ve ilk kez 9 Mayıs 1999'da Cumhurbaşkanı Kerimov'un katılımıyla Anma ve Saygı Günü etkinlikleri düzenlendi.
Kerimov, burada yaptığı konuşmada, 9 Mayıs'ı Anma ve Saygı Günü ilan ederek bu savaşta hayatlarını kaybedenleri anmak ve onların kahramanlıklarını sürdürmek istediklerini ve bunun Özbek halkının asırlık geleneğine uygun olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Kerimov, "Hafızası olmayan, tarihini unutan ve atalarına değer vermeyen bir milletin geleceği yoktur." ifadesini kullandı.
Aynı yıl, Taşkent'in merkezinde Hatıra Meydanı kurulurken meydanın ortasına savaşta evladını kaybeden Yaslı Anne Heykeli ile savaşa katılan Özbekistanlıların isimlerinin yazıldığı levhalar dikildi.
Özbekistan'da 82 savaş gazisi yaşıyor
Halihazırda Özbekistan'da, Sovyet ordusu saflarında 2. Dünya Savaşı'na katılan, en yaşlısı 114 yaşında olan 82 savaş gazisi yaşıyor.
Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, bayram öncesinde yayınladığı kararnameyle, ülkedeki savaş gazilerinin her birine 10 biner dolarlık para ödülünün verilmesini ve bu gazilerin ülkedeki sağlık tesislerinde ücretsiz tedavi olmalarını kararlaştırdı.
Ülkede her sene Anma ve Saygı Günü nedeniyle 9 Mayıs'ta resmi tatil ilan edilmiş bulunuyor.
