Sosyal medya platformları üzerinden yayılan sahte reklamlar, tüketicileri yanıltarak mağdur ediyor. Peki, tüketiciler bu durum karşısında ne yapabilir? Tüketici hakları online alışverişte nasıl korunuyor?
Sosyal Medya Reklamlarıyla Artan Dolandırıcılık
Son yıllarda Instagram, Facebook ve TikTok gibi sosyal medya platformlarında, cazip fiyatlar ve hızlı teslimat vaadiyle yayılan sahte reklamlar ciddi bir sorun haline geldi. Özellikle gençler ve alışverişe yeni başlayanlar, bu tuzaklara daha kolay düşebiliyor.
Dolandırıcılar, sahte ürünler gönderiyor, siparişleri hiç ulaştırmıyor ya da kişisel bilgileri ele geçiriyor. Türkiye’de son 1 yılda online alışveriş dolandırıcılığı şikayetlerinde %40’a yakın artış yaşandığı belirtiliyor.
Tüketici Hakları Nelerdir?
Tüketici Hakları Derneği uzmanları, online alışverişte tüketicilerin en az mağazada alışveriş kadar korunduğunu vurguluyor. Türkiye’de 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, özellikle internetten yapılan alışverişlerde mesafeli satış hükümlerini içeriyor.
Buna göre, tüketiciler satın aldıkları ürünü 14 gün içinde hiçbir sebep göstermeden iade etme hakkına sahip. Ayrıca, ürün kusurluysa ücretsiz onarım, değiştirme veya para iadesi talep edebilir.
Ancak bu hakların uygulanabilmesi için tüketicilerin dikkatli olması, sipariş verdikleri sitelerin güvenilirliğini araştırması ve satın alma işlemi sonrası belgelerini saklaması gerekiyor.
Uzmanlardan Uyarılar ve Öneriler
Tüketici hakları savunucusu “Sosyal medya üzerinden alışveriş yaparken özellikle ödeme yöntemine dikkat edilmeli. Kapıda ödeme veya güvenilir ödeme sistemleri tercih edilmeli. Ayrıca, satıcının iletişim bilgileri mutlaka kontrol edilmeli,” diyor.
Ayrıca, sahte reklamların raporlanması ve platformların bu tür içeriklere karşı daha sıkı denetim yapması gerektiğini ekliyor.
Platformların ve Devletin Rolü
Sosyal medya platformları, kullanıcı şikayetleri doğrultusunda sahte ve dolandırıcı hesapları kapatmaya çalışsa da, bu tür faaliyetlerin önüne geçmek kolay değil. Türkiye’de BTK ve Tüketici Hakları Genel Müdürlüğü gibi kurumlar, online dolandırıcılık vakalarını yakından takip ediyor ve yasal yaptırımlar uyguluyor.
Ancak uzmanlar, bu sorunla başa çıkmak için hem teknik altyapının güçlendirilmesi hem de tüketicilerin bilinçlendirilmesinin elzem olduğunu belirtiyor.
Tüketiciler Ne Yapmalı?
-
Alışveriş yapılacak sitenin veya satıcının güvenilirliğini araştırın.
-
Ödeme yöntemlerinde güvenlik önlemleri alın, mümkünse kapıda ödeme tercih edin.
-
Sipariş ve ödeme belgelerini mutlaka saklayın.
-
14 gün içinde ürünü iade etme hakkınızı bilin ve kullanın.
-
Şüpheli durumlarda Tüketici Hakem Heyetlerine veya ilgili kurumlara başvurun.
-
Sosyal medya platformlarına dolandırıcılık içeren reklamları bildirin
