Toplantıda ASEAN tarafını, dönem başkanı Malezya’nın Dışişleri Bakanı Mohamad Hasan ile ASEAN Genel Sekreteri Kao Kim Hourn temsil edecek. Söz konusu toplantılar, ASEAN ile sektörel diyalog ortağı ülkeler arasında yılda bir kez düzenleniyor ve bu çerçevede Türkiye-ASEAN ilişkilerinin mevcut durumu ile geleceğe yönelik iş birliği alanları değerlendiriliyor. Dışişleri Bakanı Fidan, daha önce 26 Temmuz 2024’te Laos’un Viyentiyan kentinde düzenlenen toplantıya da katılmıştı.
Türkiye'nin Vizyonu ve Beklentileri Gündemde Olacak
Diplomatik kaynaklara göre Bakan Fidan, toplantıda Türkiye’nin Asya-Pasifik bölgesine yönelik vizyonunu ortaya koyacak. Türkiye’nin etkin çok taraflılığa verdiği desteği vurgulaması, Yeniden Asya Girişimi kapsamında bölgeyle karşılıklı fayda ve ortak öncelikler temelinde diyaloğun ve kapsayıcı iş birliğinin önemini ifade etmesi bekleniyor.
Fidan’ın, doğal afet yönetimi, ulusötesi suçlarla mücadele, ticaret, kalkınma, tedarik zincirleri, yoksulluk ve gıda güvenliği gibi küresel meselelerde Türkiye'nin katkı sunmaya hazır olduğunu vurgulaması öngörülüyor. Ayrıca Türkiye'nin Ukrayna, Gazze ve diğer kriz bölgelerinde izlediği ilkeli ve diplomatik çözüm odaklı tutum da toplantının gündeminde olacak.
Bakan Fidan’ın, İsrail’in Filistin’e yönelik saldırgan tutumunun bölgesel ve küresel barışı tehdit ettiğini vurgulayarak, iki devletli çözümün Orta Doğu’daki sorunların çözümünde kilit rol oynadığını aktarması bekleniyor. Küresel krizlerin çözümünde yetersiz kalan mekanizmalar karşısında ortak çabaların önemine dikkat çekecek olan Fidan’ın, Türkiye’nin bu çabalara sağlayabileceği somut katkıları paylaşacağı bildirildi.
Toplantı marjında Bakan Fidan’ın, bazı ASEAN ülkeleri dışişleri bakanlarıyla ikili görüşmeler yapması da planlanıyor.
Türkiye-ASEAN İlişkileri: Derinleşen Ortaklık
Türkiye, 2010 yılında ASEAN’ın temel belgelerinden biri olan Dostluk ve İşbirliği Antlaşması’na taraf olarak ilk kurumsal adımını atmış, 2017’de ise ASEAN’ın sektörel diyalog ortağı olmuştu. Bu ortaklık kapsamında bugüne dek çeşitli projeler ve girişimlerle iş birliği alanları güçlendirildi. 2024-2028 dönemini kapsayan “Pratik İşbirliği Alanları” belgesiyle iş birliğinin kapsamı genişletildi.
Yeniden Asya Girişimi doğrultusunda ASEAN ile kurumsal ilişkilerin daha da güçlendirilmesi Türkiye'nin öncelikleri arasında yer alıyor. Bu çerçevede Türkiye, 2024 yılında ASEAN’a resmen “Diyalog Ortaklığı” başvurusu yaptı. Bu statü, bölge ülkesi olmayan ülkeler için ASEAN ile en yüksek düzeyde iş birliğini temsil ediyor.
Stratejik Bir Bölgeyle Artan Ekonomik Bağlar
Yaklaşık 690 milyonluk nüfusu ve 3,95 trilyon dolarlık Gayrisafi Yurt İçi Hasılası ile ASEAN, Asya’nın üçüncü, dünyanın ise beşinci büyük ekonomisi konumunda bulunuyor. Bölge, küresel ekonomik büyümenin önemli merkezlerinden biri olarak görülüyor.
Türkiye ile ASEAN arasındaki ticaret hacmi, 2010 yılında 6,5 milyar dolar seviyesindeyken, 2017’de 12 milyar dolara, 2024 yılında ise 15,7 milyar dolara ulaştı. Eğitimden afet yönetimine, denizcilikten yeşil dönüşüme kadar birçok alanda iş birliği giderek artıyor.
Türkiye, ASEAN ve üye ülkeleriyle ilişkilerini, karşılıklı fayda ve ortak öncelikler temelinde her alanda daha ileri taşımayı hedefliyor. ASEAN’daki tüm üye ülkelerde büyükelçilik açan Türkiye, çok yönlü ve kapsamlı bir diplomatik angajmanla bölgeyle bağlarını güçlendirmeyi sürdürüyor.
