Küresel piyasalarda, Donald Trump depremi sürüyor.
30 yıllık küreselleşme çağının sonuna mı gelindi?
Donald Trump’ın borsalardaki düşüşe “ilaç” benzetmesi nasıl yankılandı?
Büyük Sıfırlama Planı neden yeniden gündeme taşındı?

Küreselleşme dönemi bitiyor.
Covid-19 pandemisi ile ilk kez tartışılmaya başlanan Büyük Sıfırlama tekrar gündemde.
2021 yılı Ocak ayında yapılan sanal Davos toplantısının ana temasıydı.
Büyük Sıfırlama fikrini ortaya atanlara göre, dünya 1929 yılında yaşanan Büyük Buhran’dan sonraki en büyük krizi, yani Covid-19’u yaşıyordu.

Büyük Sıfırlama, yepyeni bir sisteme geçmek değil; kapitalist sistemin yeniden kurgulanması ve aksayan yönlerinin değiştirilmesi olarak ifade ediliyor.
Teorideki karşılığının yanı sıra, Büyük Sıfırlama’nın pratikte tam olarak ne anlama gelebileceğini görmek zor.

ABD Başkanı Donald Trump, Gül Bahçesi’nden dünyaya dikenli sözlerle seslendi:
“Amerika’yı yeniden güçlü kılacağız ve şimdiye kadarki gücünün çok üstüne taşıyacağız. İstihdam ve üretim sektörü ülkemizde tekrar gelişecek ve yok için sanayi atılımımızı çok büyüteceğiz. Ve işin sonunda da üretim kapasitemiz çok artacak, rekabetçiliğimiz çok artacak ve bu Amerika için altın çağ olacak.” ifadelerini kullandı.

Avrupa Birliği’ne %20, Çin’e %34, Vietnam’a %46, Tayvan’a %32, Japonya’ya %24, Hindistan’a %26, Güney Kore’ye %25, Tayland’a %36, İsviçre’ye %31, Endonezya’ya %32, Malezya’ya %24, Kamboçya’ya %49, Güney Afrika’ya %30, Bangladeş’e %37 ve İsrail’e %17 tarife getirilmesi planlanıyor.
%10 gümrük vergisi minimum tarife olarak belirlendi.

Türkiye, Birleşik Krallık, Brezilya, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Yeni Zelanda, Mısır ve Suudi Arabistan’ın da aralarında olduğu bazı ülkeler için %10 gümrük vergisi uygulanması öngörülüyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın, 185 ülkeye “ticaretinde finansal açıkların bulunduğu” gerekçesiyle getirdiği ek gümrük vergileri, küresel piyasalarda “Kara Pazartesi” yaşanmasına neden oldu.

Tarifelerin açıklandığı günden beri değer kaybeden Asya borsaları dibi gördü.

  • Japonya Nikkei Endeksi neredeyse %9 değer kaybetti, borsa kapatıldı.

  • Hong Kong borsası ise %13.2 değer kaybederek son 28 yılın en büyük düşüşünü yaşadı.

  • Çin borsası %7.3, Avustralya borsası da %6.1 düşüşle 2003 yılından bu yana en düşük seviyesini gördü.

Avrupa’da da tarifeler borsalarda düşüş seyrini devam ettirdi:

  • İtalya borsası %6.9

  • Almanya borsası %5.6

  • İngiltere borsası %4.6 düşüş yaşadı.

Trump’ın dünya ticaretini tehdit eden tarifeleri, daha önce teori ve analizlerde ele alınan “Küreselleşme Çağı sona eriyor” tartışmalarını siyasi boyuta taşıdı.

İngiltere Hazine Bakan Yardımcısı Darren Jones, Trump’ın tarifeleri sonrası küreselleşme döneminin sona erdiğini söyledi.
Jones, BBC’ye verdiği röportajda, “Son 20-30 yıldır bildiğimiz küreselleşme sona erdi.” ifadelerini kullandı.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer ise,
“Dünya artık eskisi gibi değil. Ulusal çıkarlarımızı korumak için her şeyi yapacağız.” dedi.

Avrupa Birliği, misilleme hazırlığında olduklarını duyurdu.

Çin Dışişleri Bakanlığı:
“Eğer ABD tarifelerde ve ticaret savaşında ısrar ederse, Çin sonuna kadar gidecektir.” açıklamasını yaptı.

ABD ise, Çin’in misillemesi söz konusu olursa, %34 olarak duyurdukları gümrük tarifesini %50’ye çıkaracaklarını ilan etti.

Peki, ABD’nin gümrük tarifesi kararı Türkiye’yi nasıl etkiler?